________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.७३.६५ वैयावृत्त्यस्य मेनरूपणम् १९५ स्थल ज्वराऽतीसार-कासश्वासाधुपसर्गेषु शुश्रूषणम् औषधभेषज्यकरणम् अभ्युद्ध. रणं परिरक्षणादिकं वैयारपमुच्यते । उक्तश्च व्याख्यामज्ञप्ती भगनती सूत्रे २५ शतके ७ उद्देशके ८०२-सूत्रे वेयावच्चे दसविहे पण्णत्ते तं जहा-आयरिय वेयावच्चे, उवज्झायवेयावच्चे, सेह वेयावच्चे, गिलाणवेयावच्चे, तवस्सिबेयावच्चे, थेरवेयावच्चे, साहम्मिवेयावच्चे, कुलवेयावच्चे, गणवेयावच्चे, संघवेयावच्चे, इति । वैयावृत्यं दशविधं पक्षप्तम्, तद्यथाआचार्यवैयावत्यम् १ उपाध्याय वैयावृत्तम् २ शक्षवैयावृत्त्यम् ३ ग्लानवैयावृत्यम् ४ तपस्विययावृत्त्यम् ५ स्थिविरवैयावृत्त्यम् ६ साधर्मिक वैयावृत्त्यम् ७ कुलवैया वृत्यम् ८ गणवैयावृश्यम् ९ संघयावृत्त्यम् १० इति ॥६५॥
मूलम्-सज्झाए पंचविहे, वायणा-पुच्छणा-परियट्टणाऽणुप्पेहा-धम्मकहा भेयओ ॥६६॥
__ छाया-'स्वाध्यायः पञ्चविधः, वाचना-प्रच्छना-परिवर्तनाऽनुपेक्षाधर्मकथा, भेदतः ॥६६॥ ___ तरवार्थदीपिका-पूर्वसूत्रे-मायश्चित्तादि षडूविधाऽभ्यन्तरतपसो यथा क्रमं तृतीयस्य वयात्त्यस्याऽऽचार्यों-पाध्यायादि दशविधस्य प्ररूपणं विहितम्, सम्मति-क्रमागतस्य चतुर्थस्य स्वाध्यायस्य वाचना-प्रच्छनादि पञ्चभेदान् स्थल से, ज्वर, अतिसार, खांसी, श्वास आदि का कष्ट होने पर सेवा करना-औषध-भेषज लाकर देना इत्यादि वैयावृत्य कहलाता है ॥६५॥
'सज्झाए पंचविहे' इत्यादि
सूत्रार्थ-स्वाध्यायतप पांच प्रकार का है-(१) वाचना (५) पृच्छना (३) परिवर्तना (४) अनुपेक्षा और (५) धर्मकथा ॥६६॥
तत्वार्थदीपिका-पूर्वसूत्र में प्रायश्चित्त आदि छह प्रकार के आभ्यन्तर तप में से तीसरे वैयावृत्य तपके दस भेदों-आचार्य वैावृत्य, उपा. બચાવવા, જવર, અતિસાર, ઉધરસ શ્વાસ વગેરેનું કષ્ટ હોય ત્યારે સેવા કરવી-ઔષધ–ભેષજ લાવીને આપવા વગેરે વૈયાવૃત્ય કહેવાય છે. દિપા
'सज्झाए पंचविहे' त्या।
सूत्रा-वाध्याय त५ पांय प्रानु छ-(१) पायन। (२) १२छन। (3) परिवत्त ना (४) अनुप्रेक्षा अन (4) था. ॥६६॥
તત્વાર્થદીપિકા- પૂર્વ સૂત્રમાં પ્રાયશ્ચિત્ત આદિ છ પ્રકારના આભ્યન્તર તપમાંથી ત્રીજા વિયાવૃયતપના દશ ભેદ-આચાર્યવૈયાવૃત્ય, ઉપાધ્યાયવૈયાવૃત્ય
श्री तत्वार्थ सूत्र : २