Page Text
________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.७ म.५९ चारित्रभेदनिरूपणम्
४४५ इत्येवं नवको गच्छः । तत्र-यद्यपि सर्वेऽपि ते श्रुतातिशयसम्पन्ना भवन्ति, तथापि-प्रसिद्धया-कल्पस्थित नवसु विशिष्टवाचनाचार्य एकः कश्रिमवस्थाप्यते । तत्र ये खलु विभिन्नकाछे विहिततमोऽनुष्ठानं कुर्वन्ति ते-परिहारिण उच्यन्ते । अनुपहारिणस्तु-चेयात्यकारिणः नियताचाम्ल मक्ता सन्त स्तेषामेव तपोग्लानानां परिहारिणामन्तिके साहाय्यमाचरन्त स्तिष्ठन्ति, कल्पस्थितोपि-नियताचाम्ल. भक्त एव भवति । यत् खलु परिहा रिणां तपो ग्रीष्तौ चतुर्थषष्टाऽष्टमभक्तलक्षणकं जघन्यं मध्यममुत्कृष्टश्च, वर्षताचाऽष्टमदशमद्वादशभक्तस्वरूपं तपो जघन्यं मध्यममु. स्कृष्टश्चाऽअसेयम् । पारणाकाले च-समुपस्थि सेऽपि आचाग्लमेव पारयन्ति तथाविध तपः षण्मासं विधाय परिहारिणोऽनुपरिहारित्वमासादयन्ति । अनुपरिहारिहोते हैं अर्थात् उन तपस्वियों का वैयावृत्य करते हैं और एक वाचना चार्य होता है । यद्यपि वे सभी साधु विशिष्ट श्रुत के ज्ञाता होते हैं तथापि उनमें से कोई एक विशष्ट वाचनाचार्य स्थापित कर लिया जाता है । तथा विभिन्न कालों में जो शास्त्रविहित तप का सेवन करते हैं वे परिहारी कहलाते हैं और उनका जो वैयावच्चकरते हैं वे अनुपरि• हारि कहलाते हैं। वे अनुपरिहारी नियत आयविल करते हैं और तपस्या में संलग्न परिहारियों के समीप रह कर उनकी सेवा सहायता करते हैं । कल्पस्थित भी नियत आयंबिल ही करता है। परिहारियो का तप ग्रीष्म ऋतु में अनुकमण से जवन्य चतुर्थभक्त, मध्यम षष्ठ और उत्कृष्ट अष्टम भक्त होता है । वर्षा ऋतु में जघन्य अष्टम भक्त मध्यम दश भक्त और उत्कृष्ट द्वादश भक्त होता है । जब पारणा का काल आता है तो आयंबिल से ही पारणा करते हैं। इस प्रकार वह અર્થાત તે તપસ્વીઓની વૈયાવચ્ચ કરે છે અને એક વાચનાચાર્ય હોય છે. જો કે તે બધા સાધુ વિશિષ્ટ કૃતના જ્ઞાતા હોય છે. તો પણ તેમનામાંથી કોઈ એકને વિશિષ્ટ વાચનાચાર્ય નિયુક્ત કરી લેવામાં આવે છે. તથા વિભિન્ન કાળમાં જેઓ શાસ્ત્રવિહિત તેનું સેવન કરે છે તેઓ પરિહરિ કહેવાય છે. તે અનુપરિહરિ હંમેશા આયંબિલ કરે છે અને તપસ્યામાં રહેલા પહિરિ. એની પાસે રહીને તેમ રી સેવાચાકરી કરે છે. કપસ્થિત પણ નિયત આયં. બિલ જ કરે છે પરિહારિઓને તપ ગ્રીષ્મ ઋતુમાં અનુક્રમથી જઘન્ય ચતુર્થભક્ત, મધ્યમ, ષષ્ઠભક્ત અને ઉત્કૃષ્ટ અષ્ટમભક્ત હોય છે. વર્ષાઋતુમાં જઘન્ય અષ્ટમભક્ત, મધ્યમ, દશમભક્ત અને ઉત્કૃષ્ટ દ્વાદશ ભકત છે, જ્યારે પારણને સમય આવે છે. ત્યારે આ યંબિલથી જ પારણાં કરે છે. આ રીતે
श्री तत्वार्थ सूत्र : २
| SR No. | 006386 |
| Book Title | Tattvartha Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1973 |
| Total Pages | 894 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, & Canon |
| File Size | 49 MB |