________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ. ७२.५० देशावकाशिकवतस्यातिचारनि० ३७७ ऽतिचारा अवगन्तव्याः। एते पश्च देशावकाशिववस्याऽतिचारा भवन्तीति भावः । उक्तञ्चोपासकदशाङ्गे प्रथमाऽध्ययने-'देसावकासियब्धयस्स समणो. वासएणं पंच अइयारा जाणियन्वा, न समायरियन्वा, तं जहा-आण. वणपओगे, पेसवणपओगे, सहाणुवाए, रूवाणुवाए, बहियापोग्गलपरिक्खिवे' इति । देशावकाशितव्रतस्य श्रमणोपासकेन पश्चाविचारा ज्ञातव्याः, न समाचरितव्याः , तद्यथा-आनायनप्रयोगः १ मेषणप्रयोगः २ शब्दानुपात: ३ रूपानुपातः ४ बहिः पुद्गलप्रक्षेपः, इति ॥५०॥
मूलम्-पोसहोववासस्प्त अप्पडिलेहिय-दुप्पडिलेहियसिज्जा-संथाराइया पंच अइयारा ॥५१॥
छाया-पौषधोपवासस्याऽपतिलेखित दुष्पतिले खित-शव्या-संस्तारादिकाः पञ्चातिचाराः ।५१॥ जिससे वे उसके संकेत को समझ कर उसके पास आ जाएं ऐसा करना देशावकाशिकवत का बहिःपुद्गलप्रक्षेप नामक अतिचार है।
ये पांच द्वितीय शिक्षात्रत, देशावकाशिकवत के अतिचार हैं। भावार्थ यह है कि ये पांच देशावकाशिकव्रत के अतिचार हैं। उपासक दशांग के प्रथम अध्ययन में कहा है
'श्रमणोपासक को देशावकाशिकव्रत के पांच अतिचार जानने चाहिए किन्तु उनका आचरण नहीं करना चाहिए। वे अतिचार ये हैं-आनयन प्रयोग, प्रेषणप्रयोग, शब्दानुपात, रूपानुपात और वहिः पुद्गलप्रक्षेप ।५।।
'पोसहोववासस्स' इत्यादि ।
सूत्रार्थ--अप्रतिलेखित-दुष्प्रतिलेखित शय्यासंस्तारक आदि पौषधोपवास के पांच अतिचार हैं ॥५१॥ તેની પાસે આવી જાય. આ પ્રમાણે કરવું દેશાવકાશિકતને બહિઃ પુદ્ગલપ્રક્ષેપ નામક અતિચાર છે. - આ પાંચ દ્વિતીય શિક્ષાવ્રત, દેશાવકાશિક વ્રતના અતિચાર જાણવા જોઈએ પરંતુ તેમનું આચરણ કરવું જોઈએ નહીં. આ અતિચાર આ પ્રમાણે છે
આનયનગિ , પ્રેષણપ્રવેગ, શબ્દાનુપાત, રૂપાનુપાત અને બહિપુદ્દલ પ્રક્ષેપ, ૫૦ગા.
'पोसहोववासस्स अपडिलेहिय' त्या
સત્રાર્થ-અપ્રતિલેખિત-દુષ્પતિલેખિત શય્યા સંરતારક આદિ પૌષધોપવાસના પાંચ અતિચાર છે.
त० ४८
श्री.तत्वार्थ सूत्र :२
