________________
तत्त्वार्थसत्रे तत्त्वार्थनियुक्ति:-एतत्सूत्रस्य तत्त्वार्थनियुक्तिवक्तव्यता-एतत्सूत्रस्य तत्यार्थदीपिका टीकायामेव गातार्थाऽतस्तत एव विवेचनीया ॥४७॥
मूलम्-अणटादंड वेरमणव्वयस्स कंदप्पकुक्कुइयाइया पंच अइयारा ॥४८॥
छाया-अनर्थदण्डविरमणव्रतस्य कन्दर्प कौकुग्यादिकाः पश्चाविचाराः ॥१८॥
तयार्थदीपिका-पूर्वसूत्रे-उपभोगपरिभोगविरमणलक्षणस्य सप्तमव्रतस्य सचित्ताऽऽहारादिकाः पञ्चातिचाराः प्रतिपादिताः, सम्पति-क्रममाप्तस्याऽनर्थदण्डविरमणलक्षणस्याऽऽष्टमवतस्य पश्चाविचारान् प्रतिपादयितुमाह 'अण?. धर्म संजीविनी' नामक टीका में, अनन्द श्रावक के व्रत ग्रहण प्रकरण में इक्यावनवे सूत्र में देख लेना चाहिए ॥४७॥
तत्वार्थनियुक्ति--निर्धारित क्रम के अनुसार इस सूत्र की तत्त्वार्थनियुक्ति कहना चाहिए, मगर वह तत्वार्थदीपिका टीका में ही अन्तर्गत हो जाती है, अतः उसी से समझ लेना चाहिए ॥४७॥ 'अणट्ठादंड वेरमण' इत्यादि
सूत्रार्थ--कन्दर्प कोकच्य आदि अनर्थदण्डविरमणव्रत के पांच अतिचार हैं॥४८॥
तत्त्वार्थदीपिका--पूर्वसूत्र में उपभोगपरिभोगविरमण नामक सातवें व्रत के सचित्तोहार आदि पांच अतिचारों का प्रतिपादन किये गये हैं, अब क्रम प्राप्त अनर्थदण्डविरमण नामक आठवें व्रत के पांच अतिचारों का प्रतिपादन करते हैंસૂત્રમાં, મારા વડે રચિત “અગારધર્મસંજીવિની” નામની ટીકામાં, આનંદ, શ્રાવકના વ્રતગ્રહણ પ્રકરણમાં, એકાવનમાં સૂત્રમાં જોઈ જવા ભલામણ છે. મારું,
તાવાર્થનિયુક્તિ–નિર્ધારિતક્રમ અનુસાર આ સૂત્રની વાર્થનિર્યુક્તિ કહેવી જોઈએ, પરંતુ તે તત્વાર્થદીપિકા ટીકામાં જ સમાવિષ્ટ થઈ જાય છે આથી તેમાં જ સમજી લેવી જોઈએ. ૪ના
'अणत्थदण्ड वेरमणब्जयस्स' त्यहि
સૂત્રાર્થ –કન્દપકકુય આદિ અનર્થદષ્ઠ વિરમણવવના પાંચ અતિચાર છે. ૪૮
તત્ત્વાર્થદીપિકા-પૂર્વસૂત્રમાં ઉપગ પરિભાગ વિરમણ નામક સાતમાં વતના સચિત્તાવાર આદિ પાંચ અતિચાર પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યા છે, હવે કમ પ્રાપ્ત અનર્થદલ્ડ વિરમણ નામના આઠમાં વ્રતના પાંચ અતિચારોનું પ્રતિપાદન કરીએ છીએ–
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્રઃ ૨.
