________________
२९६
तत्त्वार्थसूत्रे
मूलम् - बारसवई - अगारी ॥ ३९ ॥
छाया - द्वादशवती अगारी ||३९||
तत्वार्थदीपिका - पूर्वीक सम्यक्त्वसहितद्वादशत्रतयुक्ताऽगारी थावको
S
भवति नाऽन्यः || ३९ ॥
मूलम् - पंमत्तस्स संकाइया पंत्र अइयारा ॥४०॥ छाया - सम्यक्त्वस्य शङ्कादिकाः पश्चाविचाराः ||४०|| तत्त्वार्थदीपिका - पूर्वं तावद् द्वादश व्रतधार्यगारी श्रावको भवति, श्रावकत्वस्य व्रतविशिष्टत्वात्, तत्र यो व्रती सोऽश्श्यमेव सम्यग्दर्शन विशिष्टो भवति शङ्कादि दोषदुषितमनसो मूलोत्तरगुणाधारकत्वश्रद्धानस्य नियमत पत्र प्रतिस्वं न सम्भवति, प्रतित्वस्य सम्यग्दर्शन मूलत्वात्, बनी खल-नियमं सम्यक्त्ववान्
'बारसवई आगारी' इत्यादि ।
सूत्रार्थ - गृहस्थ बारह ब्रनों का धारक होता हैं । तात्पर्य यह है कि पूर्वोक्त सम्यक्त्व सहित बारह ब्रनों से जो युक्त होता है वही गृहस्थ श्रावक कहलाता है, ॥३९॥
'संमत्तस्त संकाइया' इत्यादि ।
सूत्रार्थ -- सम्यक्त्व के शंको आदि अतिचार हैं ||४०||
तत्वार्थदीपिका - पहले बताया गया है कि चारह व्रतों का धारक गृहस्थ श्रावक कहलाता है, क्यों कि श्रावकत्व व्रतसम्पन्नता से ही होता है और जो बरी होता है वह सम्यग्दर्शन से सम्पन्न अवश्य होता है । मूल और उत्तरगुणों के आधारभूत तत्व श्रद्धान के अभाव में जिसका मन शंका आदि दोषों से दूषित है, સૂત્રા-ગૃહસ્થ ખારવ્રતાના ધારક હાય છે. તાપય એ છે કે પૂર્વોક્ત સભ્યસહિત બાર તેાથી જે યુક્ત હોય છે તે જ ગૃહસ્થ ‘શ્રાવક’ उपाय छे. ॥3॥
'सम्मत्त संकाइया पंचअइयारा' हत्याहि
સૂત્રા-સમ્યકૃત્વના શંકા વગેરે પાંચ અતિચાર છે. ૪૦ના
તત્ત્વાથ દીપિકા—પહેલા ખતાવવામાં આવ્યુ` કે ખાર નાના ધારક ગૃહસ્થ શ્રાવક કહેવાય છે કારણ કે શ્રાવકવ વ્રતસમ્પન્નતાથી જ થાય છે અને જે વ્રતી હેય છે તે અવશ્ય સમ્યક્દશનથી સમ્પન્ન હાય છે. મૂળ તથા ઉત્તરગુણાના આધારભૂત તશ્રદ્ધાનના અભાવમાં જેનું મન શકા વગેરે દોષોથી દૂષિત છે, તે ચાક્કસપણે વ્રતધારી થઈ શકતા નથી, તપણુ
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્ર : ૨
