________________
२८६
तत्त्वार्थसूत्रे मूलम्-दिसि मज्जायकरणं दिसिवयं ॥३१॥ छाया--'दिङ्मर्यादाकरणं दिग्वतम् ॥३१॥
मूलम्-उवभोगपरिभोगपरिमाणकरणं उवभोगपरिभोगपरिमाणवयं ॥३२॥ छाया-उपभोगपरिभोगपरिमाणकरणम्-उपभोगपरिभोगपरिमाणवतम् ॥३२॥
म्लम्-णीहेउय पाणिपीडा करणओ वेरमणं अणटुंदंडवेरमणं ॥३३॥ छाया-निर्हेतुक माणिपीडाकरणतो विरमणम्-अनर्थदण्डविरमणम् ॥३३॥
मूलम्-सम्धजीवेसु समभावो सामाइयं ॥३४॥ छाया-सर्वजीवेषु समभावः सामायिकम् ।।३४। 'दिसिमज्जायकरणं दिसिवयं' इत्यादि । सूत्रार्थ-दिशाभों की मर्यादा करना दिग्बत है ॥३१॥ 'उवभोग परिभोग' इत्यादि ।
सूत्रार्थ-उपभोग और परिभोग की वस्तुओं का परिमाण करना उपभोग परिभोगपरिमाण व्रत कहलाता है ॥३२॥
'णीहे उय पाणि पीडा' इत्यादि ।
सूत्रार्थ-निरर्थक प्राणी-पोडा उत्पन्न करने से विरत हो जाना अनर्थदण्डविरमण व्रत कहलाता है ॥३३॥
'सध्यजीवेसु सम भावो सामाइयं' इत्यादि । सूत्रार्थ-सघ जीवों पर समभाव रखना सामायिक व्रत है ॥३४॥ 'दिसिमज्जायकरणं दिसिवयं' त्याह સૂત્રાર્થ-દિશાઓની મર્યાદા કરવી દિવ્રત છે. ૩૧ 'उवभोगपरिभोग' त्या
સૂત્રાર્થ-ઉપભેગ અને પરિભેગની વસ્તુઓનું પરિમાણ કરવું ઉપભે ગ પરિભાગ પરિમાણ વ્રત કહેવાય છે. ૩રા
'ण हे उय पाणिपीडा' या
સૂત્રાર્થ-નિરર્થક પ્રાણી-પીડા ઉત્પન્ન કરવામાં વિત થઈ જવું અનર્થ ઇન્ડવિરમણ વ્રત કહેવાય છે. પ૩યા
'सवजीवेसु समभावो मामाइयं' या સુત્રાર્થ-બધાં છે ઉપર સમભાવ રાખો સામાયિક વ્રત છે. ૩૪
श्री तत्वार्थ सूत्र : २
