________________
तत्त्वार्थ सूत्रे
पूर्वमहारम्भ महापरिग्रहादयो नारक तिर्यङ्मनुष्यायुषा मात्रत्रः प्रतिपादितः तत्र स्वभावमादत्वेन मनुष्यायुष आस्रवो भवतीति तदास्रवनिवारणार्थं व्रतादि परिपालनीयम् यद्वा एते द्वाविंशतिः परीषदा व्रतेश्वेव भवन्तीत्यतोऽत्र व्रताधिकारमाह व्रतश्च सम्यक्त्व मन्तरेण न सम्भवतीति पूर्वं सम्यक्त्वस्वरूपमाह
मूलम् - जिण वयणसद्दहणं ॥ १७॥
२४८
छाया - जिनवचनश्रद्धानं सम्यक्त्वम् । १७ मूलम् - हिंसाईहिंतो विरईवयं ॥ १८ ॥
तक एक आत्मा में एक साथ भजनीय हैं। एक ही आत्मा में एक ही काल में बीस, इक्कीस अथवा बाईस परीषह संभव नहीं है। इस चित्र में युक्ति पहले कही जा चुकी है ॥ १६ ॥
पहले महारंभ महापरिग्रह आदि नरकायु, तिर्यचायु और मनुघायु के कारणों का प्रतिपादन किया गया था, वहां यह निरूपण किया गया था कि स्वभाव को मृदुता से मनुष्धायु का आस्रव होता है । इन आयुओं के आस्रव को रोकने के लिये व्रतों का पालन करना चाहिये । अथवा व्रतों के सद्भाव में ही यह परीषह होते हैं । अतएव व्रतों का अधिकार कहते हैं । किन्तु सम्यक्त्व के व्रत नहीं हो सकते इस कारण सर्वप्रथन सास्वादन का स्वरूप बतलाते हैं
'जिणवयण सद्दहणं सम्मन्तं ॥ १७ ॥
सूत्रार्थ -- जिन वचनों का श्रद्धान् (श्रद्धाकरना) सम्पवत्व है ॥१७॥ એક આત્મામાં એકી સાથે હાઈ શકે છે એક જ આત્મામાં, એક જ કાળમાં વીસ, એકવીસ અથવા ખાવીસ પરીષહુ હાઈ શરતાં નથી આ વિષયમમાં યુક્તિ અગાઉ કહેવામાં આવી ગઇ છે. ૧૬૫
આ પહેલાં મારલ, મહાપરિગ્રહ આદિ નરકાયુ, તિર્યંચાયુ અને મનુષ્યાયુના કારણેાનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું હતુ, ત્યાં એ પશુ નિરૂપણુ કરવામાં આવ્યું હતું કે સ્વભાવની મૃદુતાથી મનુષ્યાયુને આસ્રવ થાય છે. આ યુએના આયને રોકવા માટે તેનુ અનુષ્ઠાન કરવુ જોઇએ અથવા ત્રાના સદૂભાવમાં જ આ પરીષહ હાય છે આથી તેના અધિકાર હીએ છીએ પરન્તુ સમ્યક્ત્ત્વ વગર વ્રત થઈ શકે નહી’ માથી સČપ્રથમ સમ્યક્ત્ત્વનું સ્વરૂપ બતાવીએ છીએ
भूलम् - जिणवयणसरणं सम्मत्तं ॥ १७॥
સૂત્રાથ –જિનવચનામાં શ્રદ્ધા રાખવી સમ્ય છે. ૧ા
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્ર : ૨
