________________
श्रीकल्प
सूत्रे ॥२१॥
कल्पमञ्जरी टीका
मूलम्-नवमे भवे सो ईसाणदेवलोगम्मि मज्झिमाउओ देवो जाओ ।। सू०१७ ।। छाया-नवमे भवे स ईशानदेवलोके मध्यमायुको देवो जातः ॥ सू०१७॥
टीका--'नवमे भवे' इत्यादि । नवमे भवे स नयसारजीव ईशानदेवलोके मध्यमायुष्का-साधिकसागरोपमद्वयाम्यूनं साधिकैकपल्योपमादधिकं यदायुस्तन्मध्यमायुस्तद्विशिष्टो देवो जात इति ॥ सू०१७॥
ईशानदेवलोकाच्युतः स सुन्दराभिधसन्निवेशेऽग्निभूतिनामा ब्राह्मणो जातः। षट्पञ्चाशल्लक्षपूर्वायुष्कः स त्रिदण्डी भूत्वा कालमासे कालं कृत्वा सनत्कुमारदेवलोके समुत्पन्नः। अग्निभूतिभवस्येहाविवक्षणात् सनत्कुमारदेवलोकवर्तिदेवभवो दशमभवत्वेन गण्यते, इति दशमं भवं दर्शयति
मूलका अर्थ-नौवें भवमें वह नयसारका जीव ईशान देवलोकमें मध्यम आयुवाला देव हुआ॥ मू०१६॥
टीकाका अर्थ-नवमे' इत्यादि । नौवें भवमें नयसारका जीव ईशान नामक द्वितीय देवलोकमें कुछ अधिक दो सागरोपम से कम और कुछ अधिक एक पल्योपम से ज्यादा मध्यम आयु प्राप्त करके देवके रूपमें जन्मा ॥ सू०१७॥
ईशान देवलोकसे च्युत हुआ वह सुन्दर नामक सन्निवेशमें अग्निभूति-नामक ब्राह्मण हुआ। छप्पन लाख पूर्वकी आयु पाई। त्रिदण्डी होकर कालमासमें काल करके सनत्कुमार देवलोकमें उत्पन्न हुआ। अग्निभूतिके भवकी गिनती नहीं की गई है, अत एव सनत्कुमार देवलोकका भव ही दसवा भव गिना जाता है। इस कारण दसवाँ भव दिखलाते हैं—'तएणं से' इत्यादि।
મૂલ અને ટીકાને અર્થ–ત્યાંનું આયુષ્ય પુરુ થયે કાલ કરી નવમે ભવે ઈશાન દેવલોકમાં દેવ તરીકે નયસારને જીવ ઉત્પન્ન થયા. આ દેવનું મધ્યમ અર્થાત્ કાંઈક અધિક બે સાગરોપમથી ઓછું અને કાંઈક અધિક એક પલ્યોપમથી અધિક આયુષ્ય હતું (સૂ૦૧૭)
ઈશાન દેવકથી વી સુંદર નામના નગરમાં અગ્નિભૂતિ બ્રાહ્મણ તરીકે જ. અહિંનું આયુષ્ય છપ્પન પ૬ લાખ પૂર્વનું હતું. આ ત્રિદંડી થઇ કાલ માસમાં કોલ કરી સનસ્કુમાર દેવકમાં ઉત્પન્ન થયા. અગ્નિભૂતિના ભવની ગણતરી કરવામાં નથી આવી. તેથી સનકુમાર દેવકને ભવ જ દશમ ભવ ગણવામાં આવ્યો છે, भाटे शभा छ तए गं से'त्यादि
महावीरस्य मा ईशानदेव
लोकसम्बन्धी नवमो भवः।
॥२१०॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧
