________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ अनशनप्रपन्नस्य भावनानिरूपणम्
९४३
कोटिसहितं भवति, ईदृशं निरन्तरमित्यर्थः । कृत्वा तु पुनरपि तस्मिन् वर्षे मासान= अर्धमासिकेन, मासिकेन वा, आहारेण = आहारप्रत्याख्यानेनेत्यर्थः तपः = भक्तप्रत्याख्यानादिकमनशनं चरेत् संस्तारकं कुर्यादितिभावः ॥ २५४ ॥
इत्थमनशनं प्रपन्नस्याप्यशुभभावनानां मिथ्यात्वादीनां चानर्थहेतुत्वं तद्विपर्ययाणां च शुभहेतुत्वमाह -
मुलम् - कंद ेपमाभिओगं, किव्विंसियं मोहमासुरत्तं च । ऍयाओ दुग्गईओ, मरणम्मि विराहयां होंति ॥ २५५॥ छाया - कन्दर्प अभियोग्यं, किल्विषिकं मोहआसुरत्वं च । एता दुर्गतयः, मरणे विराधका भवन्ति ॥ २५५ ॥
टीका- 'कंदष्पमाभिओगं' इत्यादि
कन्दर्पम् - इह कन्दर्पशब्देन कन्दर्पभावना ग्राह्या, पदेऽपि पदैकदेशस्य दर्शनात् । मूलपाठे नपुंसकनिर्देश आर्षस्वात् । कन्दर्पः - कन्दर्प १ भावनेत्यर्थः, एवमा
करे, बाद में अवशिष्ट छह मास तक अति विकृष्ट तपस्या करे । ग्यारहवें वर्षमें एकान्तर तपके पारणाके दिन ही आयंबिल करे। बारहवें वर्ष में कोटी सहित आयंबिल करे । फिर एक मास पहिले से अथवा पन्द्रह दिन पहिलेसे आहारका परित्याग कर तपश्चर्या करे । अर्थात् अन्तमें अनशन करके संथारा करे ॥ २५४॥
संथारा किये हुए मुनिको अशुभ भावनाका त्याग कर शुभ भावना मानना चाहिये, इस बातको सूत्रकार कहते हैं - 'कंद पं०' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - अनशनको स्वीकार करनेवाले उस मुनिराजको अनर्थकी हेतुभूत (कंदष्पमाभिओगं किव्विसियं मोहं आसुरतं एयाओ मरणम्मि विरहिया दुग्गईओ होंति - कन्दर्प आभियोग्यं किल्विषिकं मोहं आसुरत्वं
બાદમાં બીજા છ સુધી કઠણ તપસ્યા કરે. અગ્યારમા વર્ષમાં એકાન્તર તપના પારણાના દિવસે જ આખિલ કરે. ખારમા વર્ષમાં કાટી સહિત આયંબિલ કરે, પછી એક મહિના પહેલાં અથવા પંદર દિવસ પહેલાં આહારને પરિત્યાગ કરી तपस्या १रे. अर्थात् अतमां अनशन उरीने संथारे। रे ।। २५४ ॥
સથારા કરેલ મુનિચે અશુભ ભાવનાના ત્યાગ કરીને શુભ ભાવના ભાવવી हाये. या वातने सूत्रार डे छे -" कंदष्पं " त्शाहि ।
અન્વયા—અનશનના સ્વીકાર કરવાવાળા એ મુનિરાજે અનના હેતુ लूत कंदप्पमाभिओगं किव्विसिय मोहं आसुरतं एयाओ मरणम्मि विरहिया दुग्गइओ होंति-कंदर्प आभियोग्यं किल्विषिकं मोहं आसुरत्वं एताः मरणे विराधिका
उत्तराध्ययन सूत्र : ४
