________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ द्वीन्द्रियजीवनिरूपणम्
"
१०
यायाव, तव ये वरोडेगा । जलूंगा जालंगा चेव, चंदणा य तहे ये ॥ १३०॥ its asदिया ऐesणेगहा एवमयओ । लोगेगदेसे 'ते सव्वे नं सव्वत्थ वियोहिया ॥ १३१ ॥ संत पेप्पणाईया, अपज्जर्वसिया विये । ठिईं पंडुच्च सांईया, सपज्जैवसिया वि" ये ॥ १३२ ॥ वासाई बारसा चैव, उक्कोंसेण वियाहिया । इंदिय आउंठिई, अंतोमुहुत्तं जहन्निया ॥ १३३॥ संखिज्जकालमुक्कासी, अंतोमुहुत्तं जहन्निया । बेइंदिय कायठिई, 'तं कायं तु अमुचओ ॥ १३४॥ अनंतकालमुक्कसं, अंतोमुहुत्तं जहन्नयं । बेइंदिय जीवोणं, अंतरं च वियाहियं ॥ १३५॥ एऐसि वैष्णओ चैव, गंधेओ रसफोसओ । संसओ वा वि, विहणाई सहेस्सओ ॥१३६॥ छाया - द्विन्द्रियास्तु ये जीवाः, द्विविधास्ते प्रकीर्तिताः ।
पर्याप्ता अपर्याप्ताः तेषां भेदान् शृणुत मे ॥ १२८ ॥ कृमयः सौमङ्गलाश्चैव, अलसा मातृवाहकाः । वासीमुखाश्च शुक्तयः, शंखाः शंखनकास्तथा ।। १२९ ।। पल्लुका अणुळताश्चैव तथैव च वराटकाः । जलौकसो जालकाश्चैव, चन्दनाश्च तथैव च ॥ १३० ॥ इति द्वीन्द्रिया एतेऽनेकधा एवमादयः । लोकैकदेशे ते सर्वे, न सर्वत्र वियाहिया ॥ १३१ ॥ संततिं प्राप्य अनादिकाः, अपर्यवसिता अपि च । स्थिति प्रतीत्य सादिकाः, सपर्यवसिता अपि च ॥ वर्षाणि द्वादशैव तु, उत्कर्षेण व्याख्याता । द्वीन्द्रियाणाम् आयुःस्थितिः, अन्तर्मुहूर्त जयन्यिका ॥ १३३॥ संख्येयकालमुत्कृष्टा, अन्तर्मुहूर्त जघन्यिका । द्वीन्द्रियाणां कार्यस्थितिः, तं कार्यं तु अमुञ्चताम् ॥ १३४॥
१३२ ॥
उ० १०९
उत्तराध्ययन सूत्र : ४
८६५