________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ सिद्धस्वरूपनिरूपणम्
८१३
योगवन्तः ' घनाः- शुशिरपूरणतो निरन्तरनिचितप्रदेशाः ' जीवाश्च ते घनाथ जीवघनाः, ज्ञानदर्शनसंज्ञिताः = ज्ञानं = केवलज्ञानं, दर्शनं = केवलदर्शनं, ते एव संज्ञा = = उपयोगो ज्ञानदर्शनसंज्ञा, सा संजाता एषां ते ज्ञानदर्शन संज्ञिताः, केवलज्ञानकेवलदर्शनोपयोगवन्त इत्यर्थः । तथा-यस्य = सुखस्य उपमा - सादृश्यं नास्ति, तथा भूतम्, अतुलं=अपरिमित, सुखं = आनन्दं सम्प्राप्ताश्च सन्ति । उक्तं च भगवता सिद्धसुखानामपरिमितत्वमौपपातिकसूत्रे -
" सिद्धस्स सुहो रासी, सव्वद्वाविडिओ जड़ हवेज्जा । सोऽणतवग्ग भइओ, सव्वागासे न माइज्जा ॥
छाया - सिद्धस्य सुखो राशिः सर्वाद्धा पिण्डितो यदि भवेत् । सोऽनन्तवर्गभक्तः, सर्वाकाशे न मायात् ॥ इति ॥
आत्म प्रदेशोंका निचय हो जानेसे निरन्तर वे निविड प्रदेशवाले हैं। (नाणदंसणसन्निया - ज्ञानदर्शनसंज्ञिताः ) केवलज्ञान एवं केवलदर्शनरूप उपयोगवाले हैं । ( जस्स उवमा नत्थि - यस्य उपमा नास्ति ) संसार में जिसकी कोई उपमा नहीं है ऐसे (अउलं सुहसंपत्ता - अतुलं सुखं सम्प्राप्ताः ) अपरिमित सुख - अन्याबाध आनंद के भोक्ता हैं । औपपातिकसूत्रमें इस सुखके विषय में ऐसा कहा है
W
" सिद्धस्स सुहो रासी सम्बद्धा पिंडिओ जड़ हवेज्जा । सोऽणं वग्ग भइओ सब्वागासे न माइज्जा |
19
""
छाया - सिद्धस्य सुख राशिः सर्वाद्धा पिण्डितो यदि भवेत् । सोऽनंतवर्गभक्तः सर्वाकाशे न मायात् ॥ अर्थात सिद्धोंकी सुखराशिको यदि सर्वकालमें अर्थात् भूत भविष्यत् और वर्तमान इन तीनों कालमें एकत्रित की जाय, और उसको अनन्त
अहेशान! नियय थ भषाथी निरंतर भने निमिड प्रदेशवाना छे. नाणदंसण सन्निया - ज्ञानदर्शनसंज्ञिताः ठेवणज्ञान भने ठेवणदर्शन३य उपयोगवाजा छे. जस्स उवमा नत्थि -यस्य उपमा नास्ति संसारमा बेनी अर्ध उपमा नथी सेवा अडलं सुहसंपत्ता- अतुलं सुखं संप्राप्ताः अपरिमित सुभ अव्यामाध मानंहना लोड़ता है, ઔપપાતિક સૂત્રમાં આ સુખના વિષયમાં એમ કહેલ છે—
" सिद्धस्य सुहो रासी, सव्वद्धा पिंडिओ जड़ हवेज्जा । सोऽणं वग्ग भइओ, सव्वागासे न माइज्जा ||
छाया - सिद्धस्य सुख राशीः, सर्वाद्धा पिंडितो यदि भवेत् । सोऽनंतवर्गभक्तः, सर्वाकाशे न मायात् ॥ "
અર્થાત્——સિદ્ધોની સુખરાશીને જે સર્વકાળમાં અર્થાત્-ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાન આ ત્રણે કાળમાં એકત્રિત કરવામાં આવે અને એને અનન્ત
उत्तराध्ययन सूत्र : ४