________________
८००
टीका - अलोए पडिहया '
"
सिद्धाः, अलोके= केवलाकाशरूपे प्रतिहताः = गत्या प्रतिरुद्धा भवन्तीत्यर्थः, तत्र धर्मास्तिकायाभावेन तेषां गते रभावादिति भावः । उक्तं चततोऽप्यूर्ध्व गतिस्तेषां कस्मान्नास्तीति चेन्मति: । धर्मास्तिकायस्याभावात्, स हि हेतुर्गतेः परः ॥ १ ॥
तथा लोकाग्रे - लोकस्योपरिभागे, प्रतिष्ठिताः = सदाऽवस्थिताः भवन्ति । ननु सिद्धानामूर्ध्वगमनं मा भवतु, तिर्यगू अधो वा तेषां गमनं सम्भवति, तत् कथं लोकाग्र एव तदवस्थानमिति चेत्, उच्यते-अस्तिर्यग्गतिर्हि प्राणिनां कर्माधीना भवति सिद्धानां तु क्षीणकर्मतया तिर्यगधो वा गति र्न सम्भवति । तदुक्तम्
उत्तराध्ययनसूत्रे
इसका उत्तर इस प्रकार है
इन प्रश्नों का उत्तर इस प्रकार है - ' अलोए ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - (सिद्धा-सिद्धाः ) सिद्ध आत्मा ( अलोए पडिहयाअलोके प्रतिहताः ) अलोकाकाश में गति से प्रतिरुद्ध हैं। क्यों कि वहाँ गति में सहायक धर्मद्रव्य का अभाव है । इसीलिये अलोकाकाश में सिद्ध आत्माओं की गति नहीं होती - अर्थात् लोकाकाश लांघकर वे अलोकाकाश में नहीं जाते हैं । उक्तं च
ततोऽप्यूर्ध्वं गतिस्तेषां कस्मान्नास्तीति चेन्मतिः ।
9
धर्मास्तिकायस्याभावात्, स हि हेतुः गतेः परः ॥ १ ॥
अष्टकर्म काटकर जब आत्मा सिद्ध बन जाता है तब वह ( लोयग्गे य पट्टिया - लोकाग्रे च प्रतिष्ठिताः ) लोक के अग्रभाग में जाकर विराजमान हो जाता है। यदि कोई ऐसी आशंका करे के सिद्धों का अलोकाकाश में गमन भले ही न हो परंतु तिरछा वा अधोगमन
આ પ્રશ્નોના ઉત્તર આ પ્રમાણે છે- " अलोए " इत्याहि.
मन्वयार्थ --- सिद्धो- सिद्धः सिद्ध मात्मा अलोए पहिया - अलोके प्रतिहताः લેાકાકાશમાં ગતિથી પ્રતિરૂદ્ધ છે. કેમ કે, ત્યાં ગતિમાં સહાયક ધમ દ્રવ્યના અભાવ છે આ કારણે અલેાકાકાશમાં સિદ્ધ આત્માએની ગતિ થતી નથી અર્થાત્
बोडअडाश उदा धीने तेथे ते शमां ४ता नथी उक्तंच
"
ततोऽप्यूर्ध्व गतिस्तेषां कस्मान्नास्तीति चेन्मतिः । धर्मास्तिकायस्याभावात् स हि हेतुः गतेः परः ॥१॥
उत्तराध्ययन सूत्र : ४
આઠે કર્મોને કાપીને જ્યારે આત્મા સિદ્ધ મની જાય છે ત્યારે તે लोयग्गे य पइट्टिया - लोकाग्रे च प्रतिष्ठिताः सोना अथभागमां ने श्रीरामभान થઈ જાય છે. જો સિદ્ધોનું મલેાકાકાશમાં ગમન ભલે ન થાય પરંતુ તિરછા
