________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ भावतः स्कन्धपरमाणुनिरूपणम् ७०९
एतानेव भावतः प्रदर्शयति-- मूलम् वेण्णओ गंधओ चैव, रेसओ फासओ तहा।
संठाणओ यं विन्नेओ, परिणामो तेसिं पंचहा ॥१६॥ छाया--वर्णतो गन्धतश्चैव, रसतः स्पर्शतस्तथा ।
संस्थानतश्च विज्ञेयः, परिणामस्तेषां पञ्चधा ॥ १६ ॥ टीका-'वण्णओ' इत्यादि ।
तेषां रूपिणामजीवानाम्-अयमर्थः, स्कन्धानां परमाणोश्च परिणामः= स्वरूपतोऽवस्थितानां वर्णाद्यन्यथा भावरूपः पञ्चधा विज्ञेयः । तद् यथा-वर्णतः= वर्णमाश्रित्य, तथा-गन्धतः गन्धमाश्रित्य, 'चेव' इति समुच्चयार्थकः। रसता रसमाश्रित्य, तथा-स्पर्शतः स्पर्शमाश्रित्य, च-पुनः, संस्थानतः संस्थानम्-आकारः, ततः-आकारमाश्रित्येत्यर्थः ॥१६॥ आदिसे लेकर संख्यात असंख्यात कालका तथा पल्योपम सागरोपम आदि यावत् अनन्तकालका पड़ता है ॥१५॥
अब भावसे परमाणु और स्कन्धोका स्वरूप कहते हैं'वण्णओ' इत्यादि। ___ अन्वयार्थ (तेसिं-तेषाम् ) इन रूपी द्रव्योंका-परिणाम-वर्ण आदिमें परिवर्तनपना-(वण्णओ गंधओ रसओ फासओ संठाणओ पंचहा विन्नेओ-वर्णतः गन्धतः रसतः स्पर्शतः संस्थानतः पंचधा विज्ञेयः) वर्णकी अपेक्षा, गंधकी अपेक्षा, रसकी अपेक्षा, स्पर्शकी अपेक्षा तथा आकारकी अपेक्षा पांच प्रकारका कहा गया है ॥१६॥
આદિથી લઈને સંખ્યાત અસંખ્યાત કાળનું તથા પક્ષમ સાગરોપમ આદિ થાવત્ અનંતકાળનું પડે છે. તે ૧૫ છે
હવે ભાવથી પરમાણુને અને સ્કનું સ્વરૂપ કહે છે– “वण्णओ" त्यादि।
अन्वयार्थ तेसिं-तेषाम् ॥ ३॥ी द्रव्योना सोनु परिणाम १ माहिमा परिवानप वण्णओ गंधओ रससो फासओ संठाणओ पंचहा विन्नेओवर्णतः गन्धतः रसतः स्पर्शतः संस्थानतः पंचधा विज्ञेयः वर्षनी अपेक्षा, अपनी અપેક્ષા, રસની અપેક્ષા, સ્પર્શની અપેક્ષા, તથા આકારની અપેક્ષા, પાંચ भानु वामां आवे छे. ॥१६॥
उत्तराध्ययन सूत्र:४
