________________
उत्तराध्ययनसत्रे
टीका-'कस्स' इत्यादि।
एते सर्वे प्राणाः मृगलावकादयो जीवाः सुपिणः-सुखाभिलापिणः सन्ति । जीवानां सुषित्वं स्वाभाविकम् । इमे प्राणिनः कस्वार्थ-कस्य हेतोः वाटेषु पञ्जरेषु च सभिरुद्धा आसते। द्वितीयश्चकार पूरणार्थः ॥१६॥
एवं भगवतोक्तेमूलम्--अहं सारंही तओ भर्णइ, एए भद्दा उ पाणिणो।
तुब्भे विवाहकजम्मि, भुंजावेउं बहुं जणं ॥१७॥ छाया-अथ सारथिस्तं भणति, एते भद्रास्तु पाणिनः ।
युष्माकं विवाहकार्य, भोजयितुं बहुं जनम् ॥१७॥ टीका-'अह' इत्यादि। अथ भगवद्वचनश्रवणानन्तरं सारथिः हस्तिपकः तं भगवन्तं भणति-ब्रवीतिहे कुमार ! एते भद्राः सरला:-क्ररस्वभाववर्जिताः प्राणिनः मृगत्तित्तिरलावक्या कहा सो कहते हैं-'कस्स अट्ठा' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(एए सव्वे सुहेसिणो-एते सर्वे सुखेषिणः) ये सब मृगत्तित्तिर लावक आदि जानवर सुखाभिलाषी हैं (इमे पाणा कस्स अट्ठावाडेहिं पंजरे हिंच संनिरूद्धाय अच्छई-इमे प्राणाः कस्यार्थ वाटेषु पारेषु च संनिरुद्धाः आसते) फिर ये प्राणी यहां बाडों में तथा पंजरों में किसकारण से बंद किये हुए हैं ॥१६॥
अब सारथि कहता है--'अह सारही' इत्यादि । ___ अन्वयार्थ--(अह-अथ) नेमिकुमारने अब पशुओं के बंद होने का कारण सारथि से पूछा-तब (सारही-सारथिः) उस सारथिने (तोभणइ-तं भणति) प्रभुको उत्तर दिया कि-हे कुमार ! (एए भद्दा
शुयुते ४९ छ.-"कस्स अट्ठा" त्याहि !
अन्वयार्थ - एए सव्वे सुहेसिणो-एते सर्वे मुखैषिणः ॥ सपणां भृत माहि न, सुमना मलिहाबी छ, छत ५५ इमे पाणा कस्स अट्ठा वाडेहि पंजरेहिं च संनिरुद्धा य अच्छई-इमे प्राणाः कस्यार्थ वाटेषु पंजरेषु च संनिरुद्धा आसते આ પ્રાણીઓને અહીં વાડામાં તથા પાંજરામાં શા માટે પુરવામાં આવ્યાં છે. ૧૬
वे सारथी ४७ छ--"अह सारही" छत्याह!
मन्वयार्थ:--अह-अथ नभिभारे यारे ५शुमान मांघेत होवानुसार सारथीन ५७यु त्यारे सारही-सारथिः ते सारथी तओ भणइ-तं भणति प्रभुने उत्तर भाये , मार ! एए भद्दा पाणिणो-एते भद्राः पाणिनः २ माथा
उत्त२॥ध्ययन सूत्र : 3
