________________
१६२
उत्तराध्ययन सूत्रे
वृत्तान्तं निवेदितवन्तः । द्विजः प्राह-अये ! मुञ्चत विषादम् । मृत्युर्हि प्राणिनामवश्यंभावी | नास्ति कश्चिद् यो जातो न म्रियते । अतो विषादो न कर्त्तव्यः । संसारे न कस्यचिदात्यन्तिकं दुःखं सुखं वा अस्ति ।
उक्तं चापि — कालम्मि अणाइए, जीवाणं विविहकम्मवसगाणं । तं नत्थि संविहाणं, जं संसारे न संभवइ || १ | छाया - काले अनादिके, जीवानां विविधकर्मवशगानाम् । तन्नास्ति संविधानं, यत्संसारे न सम्भवति ॥ १ ॥ इति । अतो विरमत यूयं चिताप्रवेशतः । अहं सगरचक्रिणे सर्व वृत्तान्तं निवेदयिष्यामि । एवं ब्राह्मणवचनं निशम्य ते सर्वे चितामवेशकर्मतो विनिवृत्ताः ।
की बात सुनकर उन सबने जो कुछ बात घटित हुई थी वह सब यथार्थरूप में उसको कह सुनाई । सुनकर ब्राह्मणने कहा- तुम लोग विषाद मत करो, कारण कि जो संसार में जन्मा है - उसकी मृत्यु तो अवश्यंभावी है - " जातस्य हि ध्रुवो मृत्युः " ऐसा सिद्धान्त है। एकातन्त्रः आत्यन्तिक सुख और दुःख इस प्राणी को संसार में स्थिररूप से नहीं होते हैं, कहा भी है
" कालम्मि अणाइए जीवाणं, विविहकम्मवसगाणं ।
तं नत्थि संविहाणं, जं संसारे न संभवइ || १ || " इसलिये चितामें प्रवेश करने से आप लोग ठहर जावें, मैं जाकर सगर चक्रवर्ती से यह सब समाचार कह देता हूँ । इस प्रकार ब्राह्मण के aar से सब सैनिक चिता में प्रवेश करने से रुक गये ।
શા માટે કરી રહ્યા છે ? બ્રાહ્મણની વાત સાંભળીને સઘળા સૈનિકે એ જે કાંઇ બીના બનેલ હતી તે યથાર્થ રૂપથી તેને કહી સંભળાવી. સાંભળીને બ્રાહ્મણે કહ્યુંતમે લેકે વિષાદ ન કરો. ક રણકે, જે સંસારમાં જન્મ્યા છે તેનું મૃત્યુ તા अवश्य छे “जातस्य हि ध्रुवो मृत्युः" येवो सिद्धांत है. अन्ततः आत्यंति સુખ અને દુઃખ આ પ્રાણીને સંસારમાં સ્થિર રૂપથી હાતાં નથી. કહ્યું પણ છે " कालम्मि अणाइए जीवाणं, विविह्नकम्मवसगाणं ।
"
तं नत्थि संविहाणं, जं संसारे न संभवई ॥ १ ॥
આ કારણે ચીતામાં પ્રવેશ કરવાથી આપ લેાક રોકાઇ જાવ. હું જઇને સગર ચક્રવર્તી ને સઘળા સમાચાર કહી દઉં છું. આ પ્રકારના બ્રાહ્મણના વચનથી તે સઘળા સૈનિક ચીતામાં પ્રવેશ કરતાં રાકાઈ ગય.
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
