________________
उत्तराध्ययनसूत्रे
परिवारस्तस्य नष्टः । तदा स भिक्षुको वदति - अहं दुर्योधननामक चौरः प्रसिद्धः, वया हतोऽहं न जीविष्यामि, परं तु - अस्माद् गिरेर्वामभागे नदीतटे गृहं विद्यते, तस्य पश्चिमभागे शिला सज्जिताऽस्ति, तामपनीय तत्र प्रविश्य मम भूमिगृहे गन्तव्यम् । तत्र मम बहुद्रव्यं वर्तते, मम भगिनी जयश्रीनाम्नी कुमारिकाऽस्मिन् वनमध्ये वर्तते, द्रव्यं त्वया ग्रहोतव्यं, सा च तव पत्नी भविष्यति । इत्युक्त्वा स मृतः । वह परिव्राजक अपने परिवार से युक्त होकर अगडदत्त को मारने के लिये शस्त्र हाथ में लेकर वहां पर आया । अगडदत्त ने जब इस प्रकार की परिव्राज़क की चेष्टा देखी तो उसे अधिक से अधिक क्रोध आगया और हाथ में तलवार लेकर वह भी भिक्षुक के ऊपर झपटा । दोनों का परस्पर में घोर संग्राम मच गया । अन्त में भिक्षुक को अगडदत्तने बहुत बुरी तरह घायल कर जमीनपर पछाड़ दिया । भिक्षुक को पड़ा हुआ देखकर उसका जितना भी परिवार था वह सब वहां से भाग निकला। भिक्षुक ने अपने को जब बिलकुल निःसहाय अवस्था में देखा तो उसने अगडदत्त से कहा मैं भिक्षुक के वेष में चोर हूं-मेरा ही नाम दुर्योधन है । तुम्हारे द्वारा घायल किया गया मैं अब जीवित नहीं रह सकूंगा, अतः तुम को मैं अपना पता बतला देता हूं, सो उस माफिक तुम चले जाना। वहां जाने से तुम को अपार धनराशि एवं मेरी भगिनी मीलेगी, वहांका पता ठिकाना इस प्रकार है - इस गिरिसे बायें भाग की ओर नदीतट पर मेरा घर है, उसके पश्चिम की ओर एक सज्जित शिला है, उसको तुम हटा देना। उसके हटाते ही तुमको एक भूमिगृह
७८
સાથે હાથમાં શસ્ત્ર લઈ ને અગડદત્તને મારી તેનુ' ધન લઈ લેવાના ઈરાદે ત્યાં આન્યા. અગડદત્ત ચેાગીની આ પ્રકારની ચેષ્ટા જોઈ ત્યારે તેને ખૂબજ ગુસ્સે ચડયા, અને ક્રાયના આવેશમાં હાથમાં તલવાર લઈ તે યાગી સામે થયા. બન્ને વચ્ચે ધાર સગ્રામ મન્મ્યા. અંતે અગડદત્ત તે ચેાગીને ખૂખ ઘાયલ કરી જમીન ઉપર પટકી દીધા. યાગીને પડતા જોઇને તેના પિરવારના જે માણસે હતા તે નાશી છુટયા, ચેાગીએ જોયું કે હવે પોતે બિલકુલ નિ:સહાય છે ત્યારે તેણે અગડદત્તને કહ્યું હું ચેાગીના વેશમાં ચાર છુ, મારૂં નામ દુર્યોધન છે, તમારાથી ઘાયલ થયેલ હું હવે જીવતા રહી શકું તેમ નથી. હું તમને મારૂં ઠેકાણુ ખતાવું છું, ત્યાં તમે જો એથી તમાને ધણું ધન મળશે અને મારી બહેન પણ મળશે. આ ડુંગરાના ડાખા ભાગ ઉપર નદિ કિનારે મારૂં ઘર છે. એની પશ્ચિમ દિશાએ એક મેાટી શિલા છે, તેને તમે દૂર કરો તે દૂર થતાં તમને નીચે એક ભૂમિગૃહ દેખાશે. તેમાં તમે ઉતરી જશે. ત્યાં મારી સઘળી ધન
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨