________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० १३ चित्र-संभूतचरितवर्णनम् ...
१९ 'रक्षबालिका रक्ष बालिकाम् ' इत्युच्चैः शब्दायन्ते । भयभ्रान्तो बालिका निरीक्ष्य ब्रह्मदत्तकुमारस्तदग्रेसरो भूत्वा हस्तिनं निर्भसितवान् । हस्ती निर्भर्त्सनशब्द श्रुत्वा बालिका परित्यज्य कुमाराभिसुखं प्रचलितः। ब्रह्मदत्तकुमारो रोषवशविस्तारितलोचनं प्रसारितशुण्डादण्डं हस्तिनं स्वाभिमुखमागच्छन्तं दृष्ट्वा स्वोत्तरीय वस्त्रं तदभिमुखं प्रक्षिप्तवान् । गजोऽपि तद्वस्त्रं शुण्डया गृहीत्वा गगनतले प्रक्षिप्तवान् । गगनाच तद् वस्त्रं भूमौ निपतितम् । पुनस्तदादातुं करी यावत्स्वशिरो नमयति, तावद् ब्रह्मदत्तकुमार उत्प्लुत्य तत्कन्धरामारुह्य, दृढमुष्टिना करिकुम्भस्थले प्रहारं कृतवान् । मधुरवचनैश्च तं परितोपितवान् । एवं मदोन्मत्तकरी तद्वशंगो जातः । की ओर बढ़ता हुआ देखकर जोरसे चिल्ला रहे थे, कि कोई इस बालिका की रक्षा करो रक्षा करो। ब्रह्मदत्तकुमार भी वहीं पर खड़ा हुआ था, जब उसने भयत्रस्त बालिकाको देखा, तो शीघ्र ही हाथी के सन्मुख आकर उसने उसको ललकारा। कुमार की ललकार सुनकर हाथीने कन्या को छोडकर एकदम कुमारकी ओर झपटा। कुमार ने जब देखा कि हाथी मेरी ओर लपक रहा है तो उसने शीघ्र ही रोष के वश से विस्तारित नेत्रवाले और प्रसारित शुण्डादंड वाले उस हाथीके सामने अपना उत्तरीय वस्त्र उतार कर फेंक दिया। हाथीने भी उस उत्तरीय वस्त्रको अपनी शुंडसे पकडकर ऊपर उछाल दिया। उछाला गया वह वस्त्र नीचे गिर पड़ा। हाथी ने ज्यों ही इसको पुनः उछालने के लिये अपनी शृंड को नीचे किया कि इतने में ही कुमार उछल कर उसके गंडस्थल पर सवार हो गया और सवार होते ही उसने दृढमुष्ठि के प्रहारों से कुंभस्थल को आहत कर दिया । पश्चात् कुछ २ उद्धतना का जब गजराज જતે જોઈને જોરથી રાડો પાડવા લાગ્યા કે, કેઈ આ કન્યાની રક્ષા કરે, રક્ષા કરે. બ્રાદત્તકુમાર પણ ત્યાં ઉભેલ હતું. જ્યારે તેણે ભયગ્રસ્ત બાલિકાને જોઈ એટલે તરત જ હાથીની સામે આવીને તેણે તેને પડકાય. કુમારના પડકારને સાંભળીને હાથી કન્યાને છોડીને કુમાર ઉપર ત્રાટક, કુમારે જાણ્યું કે હાથી મારી સામે ધસી રહ્યો છે, એથી તેણે તરત જ રેષના આવેશથી જેનાં નેત્ર કાટી રહ્યા છે. અને જેની સંઢ ઉછળી રહી છે તેવા હાથીની સામે પોતાનું ઉત્ત. રીય વસ્ત્ર ઉતારીને ફેંકયું. હાથીએ પણ એ ઉત્તરીય અને પિતાની સૂંઢથી પકડીને ઉપર ઉછાળી દીધું. હાથીએ ઉછળેલ એ વસ્ત્ર નીચે પડયું. હાથીએ તેને ફરી ઉછાળવા માટે પિતાની સૂંઢને નીચી કરી કે એટલામાં કુમાર ઉછળીને તેના ગંડસ્થળ ઉપર સ્વાર થઈ ગયો અને સવાર થતાં જ તેણે પિતાના હાથની મુઠીએાના પ્રહારથી તેના કુંભસ્થળને ઢીલું પાડી દીધું. પછી જ્યારે હાથીનું ગાંડપણ
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
