________________
प्रियदर्शिनी टीका. अ. १२ हरिकेशबलमुनिचरितवर्णनम्
५८७ स्थलरूपम् । तथापि कृषका इव यूयं निम्नक्षेत्रतुल्येभ्यो ब्राह्मभ्यो यया श्रद्धया दत्य, तयैव श्रद्धया स्थलतुल्याय मह्यमपि दत्त । इदं मदीय-शरीररूपं क्षेत्र खलु= निश्चयेन पुण्यं सुकृतम् आराधयेत्-युष्मभ्यं साधयेत् - उत्पादयेदित्यर्थः । मद्य दत्तमन्नं युष्माकं पुण्यजनकं भविष्यतीति भावः ।। १२ ॥ यक्षवचनं श्रुत्वा ते ब्राह्मणाः मोचुः
मूलम्खितांणि अम्हं विइयाणि लोएँ, जहिं पकिन्ना विरुहंति पुण्णा। जे माहणी जाइविज्जोववेया, तोइंतु खित्ताई सैंपेसलाइं ॥१३॥ छाया-क्षेत्राणि अस्माकं विदितानि लोके, यत्र मकोर्णाद् विरोहन्ति पुण्यानि ।
ये ब्राह्मणा जातिविद्योपेतास्तानि तु क्षेत्राणि सुपेशलानि ॥ १३॥ टीका-वित्ताणि'-इत्यादि
लोके जगति, क्षेत्राणि-क्षेत्रतुल्यानि पात्राणि अस्माकं विदितानि ज्ञातानि सन्ति, यत्र येषु क्षेत्रोपमेषु पात्रेषु प्रकीर्णात्-विक्षेपात् अशनपानादीनां दानात् पुण्यानि-सुकृतानि विरोहन्ति प्रादुर्भवन्ति । यत्र पुण्यानि विरोहन्ति तानि क्षेत्राणि मुझे भी आहारादिक दो(इदम्)यह मेरा शरीररूप(खेत्त-क्षेत्रम् )क्षेत्र(खु-खलु) निश्चय से (पुण्णं पुण्यं) पुण्यरूप है इसलिये आप पुण्यरूप क्षेत्र की आराधना के यह आप के लिये पुण्य का संपादन कराने वाला होगा।" तात्पर्य यह कि-मेरे लिये दिया गया आहार आपको पुण्यजनक होगा ॥१२॥
इस प्रकार यक्ष के वचन सुनकर उन ब्राह्मणों ने क्या कहा यह बात सूत्रकार इस गाथा द्वारा कहते हैं-'खित्ताणि अम्हं '-इत्यादि। ___अन्वयार्थ-(लोए-लोके) इस संसार में (खित्ताणि अम्हं विइ. याणि-क्षेत्राणि अस्माकं विदितानि) क्षेत्रतुल्य पात्र हमलोगों को विदित है। (जहिं पकिन्ना पुण्णा विरुहंति-यत्र प्रकीर्णात् पुण्यानि विरोहन्ति) जहां
खेत्तं-क्षेत्रम् क्षेत्र खु-खलु निश्चयथी पुण्णं-पुण्यम् १९५३५ छ. 241 भाटे १५ પુણ્યરૂપ ક્ષેત્રની આરાધના કરે છે એ આપને માટે પુણ્ય સંપાદન કરનાર બનશે. તાત્પર્ય એ છે કે, મને આપવામાં આવેલ આહાર આપને પુણ્ય પ્રાપ્તિ કરાવનાર બનશે. ૫ ૧૨ છે
યક્ષનાં આ પ્રકારનાં વચને સાંભળીને બ્રાહ્મણેએ શું કહ્યું તે સૂત્રકાર मा uथाथी सतावे छ-'खित्ताणि अम्हं"-त्याहि.
स-याथ-लोए-लोके ॥ संसारमा खित्ताणि अम्हं विइयाणि-क्षेत्राणि अस्माकं विदितानि क्षेत्र तुक्ष्य पानी अभा। सोने गय छ जहिं पकिन्नापुण्णा विरहंति-यत्र प्रकीर्णात् पुण्याणि पिरोहन्ति : न्यi माहाराहना
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨