________________
प्रियदर्शिनी टीका. अ. १० गौतम प्रति सुधर्मस्वामिनउपदेशः ५११ छाया-अबलो यथा भारवाहकः, मा मार्ग विषमम् अवगाह्य ।
___ पश्चात् पश्चादनुतापकः, समय गौतम ! मा ममादयेः ॥३३॥ टीका-'अबले' इत्यादि ।
यथा-अबला शरीरसामर्थ्यहीनः, भारवाहकः विषम-मन्दवलैं?स्तर मार्गम् अवगाह्य-प्रविश्य, पश्चात् तदनन्तरं, त्यक्ताङ्गीकृतभारः सन् पश्चादनुतापक:पश्चात्तापकारको भवति । इदमुक्तं भवति-यथा कश्चिद् वणिक् देशान्तरं गत्वा स्वर्णादिकमुपार्जितं कृत्वा स्वगृहं प्रति चलितः । स तस्करादि भयात् स्वर्णादिकं वस्त्वन्तरान्तनिहितं कृत्वा स्वशिरसा मागे सम्यगुद्वहन् गच्छति । तदनन्तरं क्वचिदुप
'अबले जह भारवाहए'-इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(जहा-यथा) जैसे (अबले-अबलः ) शारीरिक शक्ति विहीन कोई (भारवाहए - भारवाहकः) भार वाहक-भार को ढोने वाला व्यक्ति (विसमं मग्गे अवगाहिया-विषमम् मार्ग अवगाह्य ) विषम मार्ग का अवलम्बन करके (पच्छा पच्छाणुतावए-पश्चातू पश्चादनुतापकः) लिये हुए भारका परित्याग कर पश्चात्ताप करता है । उस प्रकार तुम भी (मा-मा) प्रमादके वशसे संयमरूप भारका परित्याग कर पश्चात् पश्चात्ताप करनेवाले मत होओ, इसलिये (गोयम-गौतम ) हे गौतम ! (समयं मा पमायए-समय मा प्रमादयेः) एक समय मात्र भी प्रमाद मत करो।
भावार्थ-जैसे कोई व्यापारी धन कमाने के लिये परदेश जावे और वहांसे बहुत सा धन उपार्जित कर वापिस होते समय उसकी गठरी बांधकर उसको माथे पर लेकर चलने लगे। चलते २ वह ऐसे
" अबले जहा भारवाहए" त्यादि.
मन्क्याथ-जहा-यथा रेभ अबले-अबलः ५ पिंडीन दुम भारवाहएभारवाहकः मारने पहुन ४२नारी व्यठित विसमे मग्गे अवगाहिया-विषमम् मार्ग अवगाह्य विषम भानु म मन ४शन पच्छा पच्छाणुतावए-पश्चात् पश्चादनुतापकः सीधे मारने परित्या परीने ५श्वात्ता५४२ छ तेम तुं ५ (मा-मा) પ્રમાદને આધીન થઈને સંયમરૂપ ભારને પરિત્યાગ કરી પાછળથી પશ્ચાત્તાપ ४२वाने qua न मा ४२. तेथी गोयम-गौतम के गौतम ! समय मा पमायए-समय मा प्रमादयेः तु मे सभयन। ५४ प्रभाह न ४३रीश.
ભાવાર્થ-કોઈ વેપારી ધન કમાવાને માટે પરદેશ જાય અને ત્યાં ઘણું જ ધન કમાય. ધનિક થયા પછી પિતાના ઘેર પાછો ફરવા ઈચ્છા કરે. પિતાની સર્વ સંપત્તિનું પોટલું બાંધી માથે મૂકીને દેશ પાછા ફરી રહ્યો છે. ચાલતાં
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
