________________
प्रियदर्शिनीटीका अ० १० गौतम प्रति सुधर्मस्वामिनउपदेशः
४७९
-
-
वणस्सइकायमइंगओ, उक्कोसं जीवो उ संवैसे। कालमणंतं दुरंतं, समयं गोयम ! मी पमायए ॥ ९॥ छाया-वनस्पतिकायमतिगतः, उत्कर्षतो जीवस्तु संवसेत् ।
कालमनन्तं दुरन्तं, समयं गौतम ! मा प्रमादयेः ॥९॥ टीका--'वणस्सइकायमइगओ'-इत्यादि।
व्याख्या पूर्ववत् । नवरम्, वनस्पतिकायम् अतिगतो जीवस्तु उत्कर्षतः अनन्तं कालम्, प्रत्येकवनस्पतीनां कायस्थितेरसंख्यातत्वात् अनन्तमिति साधारणवनस्पत्यप्रेक्षया, अनन्तोत्सर्पिण्यवसर्पिणी प्रमाणमित्यवगन्तव्यम् । तथा दुरन्तं दुष्टोऽन्तोऽस्येति दुरन्तस्तं कालं संवसेत् । इदमपि साधारणवनस्पत्यपेक्षयैव ।
'वाऊक्कायमइगओ' इत्यादि।
अर्थ-इसी तरह से यह जीव वायुकाय में भी उत्कृष्ट की अपेक्षा असंख्यात काल को व्यतीत कर देता है ॥ ८॥
'वणस्सइकायमइगओ' इत्यादि।
इस की भी व्याख्या पहिले जैसी जाननी चाहिये-परन्तु जैसे वहां काल संख्यातीत-असंख्यात है यहां वह काल उत्कृष्ट की अपेक्षा अनंत है। प्रत्येक वनस्पति कायिक जीवों की स्थिति यद्यपि असंख्यात है फिर भी यहां जो वह अनंत कही गई है वह साधारण वनस्पति कायिक जीवों की अपेक्षा जाननी चाहिये। इस में अनंत उत्सर्पिणी और अव. सर्पिणी कालों का प्रमाण हो जाता है। “दुरन्त" पद से 'इस अनंत
“वाउक्कायमइगओ" त्याह.
અન્વયાર્થ_એ જ પ્રમાણે વાયુકામાં પણ ઉત્પન્ન થયેલે જીવ ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ અસંખ્યાત કાળ તેજ નિમાં વ્યતીત કરે છે. જે ૮ ___“वणस्सइकायमइगओ" त्याल.
તેની વ્યાખ્યા પણ આગળ દર્શાવ્યા પ્રમાણે સમજવી. પણ ત્યાં (એકેન્દ્રિય જીમાં) કાળ સંખ્યાતીત-અસંખ્યાત છે તે અહીં (વનસ્પતિ કાયમાં) ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ કાળ અનંત છે. પ્રત્યેક વનસ્પતિ કાયિક જીવની ભવસ્થિતિ જે કે અસંખ્યાત કાળની છે છતાં પણ તેને અનંત કહેલ છે તે સાધારણ વનસ્પતિ કાયિક જીની અપેક્ષાએ સમજવી. તેમાં અનંત ઉત્સપિણી અને અવસર્પિણી आणातुं प्रमाण य छ. “दुरन्त" पहने। मथ ॥ प्रमाणे छ-"240 अनन्त
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
