________________
प्रियदर्शिनी टीका. अ० ९ नमिचरिते नमिइन्द्रयोः संवादः
४२७
तथा च ' प्राणिप्रीतिकरत्वात् ' इत्यसिद्धो हेतुः । प्रयोगश्च यत् सावद्यं, न प्राणिप्रीतिकरं यथा - हिंसादि, सावद्याश्च यज्ञाः ॥ ४० ॥
तत्
·
मूलम् -
ऐयमै निसामित्ता, हेउकारण चोइओ ।
ओ नाम रायरिसिं, देविंदो इणमंब्बेंबी ॥४१॥
छाया -- एतमर्थ निशम्य हेतुकारणनोदितः ।
ततो नाम राजर्षि, देवेन्द्र इदमब्रवीत् ॥ ४१ ॥
टीका -- एयमङ्कं ' इत्यादि ।
एतम्=अनन्तरोक्तम्, अर्थम् = अर्थाभिधायिनं शब्दं निशम्य = श्रुत्वा हेतुकारणनोदितः = हेतु कारणयोः, नोदितः = प्रेरितः, स्वसूचित हे तुकारणयोरसिद्धत्व दोषग्रस्तहेतुकत्वात् कुतर्कावलम्बित्वेन कथित इत्यर्थः ।
यद्वा - - नमिराजर्षिणा वक्ष्यमाणाऽनुमानद्वयेन सूचिताभ्यां हेतुकारणाभ्याइनमें प्राणिप्रीति करता आती ही नहीं है। इसलिये " यत् सावधं न तत् प्राणिप्रीतिकर यथा हिंसादि सावधानि च यज्ञानि " जो २ सावध कर्म होते हैं वे २ प्राणिप्रीतिकर नहीं होते हैं जैसे हिंसादिक-ये यज्ञ सावध हैं अतः ये भी प्राणिप्रीतिकर नहीं हो सकते है ॥ ४० ॥
"
एयम निसामित्ता' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - (एयम - एतमर्थम्) इस अनन्तरोक्त अर्थ को ( निसामित्ता- निशम्य ) सुनकर ( हेउकारणचोइओ - हेतुकारणनोदितः ) हेतु और कारण इन दोनों में असिद्ध दोष प्रदर्शन से परिचित कराये गये (देविंदो -देवेन्द्रः) देवेन्द्र ने (तओ - ततः) बाद में (नर्मि रायरिसिं-नर्मि राजर्षिम् ) नमि राजर्षि से ( इणमब्बवी - इदमब्रवीत् ) इस प्रकार कहा । डरता भावती नथी, या भाटे
यत् सावद्यं न तत् प्राणिप्रीतिकर
यथा हिंसादि सावाद्यानि च यज्ञानि "
જે જે સાવદ્ય કમ હાય છે તે તે પ્રાણિપ્રીતિકર હાતાં નથી. જેમ હિંસાદિક—એ યજ્ઞ સાવધ છે આથી એ પણ પ્રાણિ પ્રીતકર બની શકે નહી’. ૫૪૦ના
"6 एयमट्ठे निसामित्ता " इत्याहि.
अन्वयार्थ - एयमठ्ठे - एतमर्थम् आ मनन्तरोक्त अर्थने निसामित्ता- निशम्य सलजीने हे कारण चोइओ हेतुकारणनोदितः हेतु मने अ२ मा भन्नेमां असिद्ध होष प्रदर्शनथी परिस्थित वामां आवेला देवि दो- देवेन्द्रः देवेन्द्रे तओ - ततः पछी नम रायरिसि-नमिराविंम् नभि राष्ट्रर्षिने इणमध्वी- इदमब्रवीत् प्रारे ४५
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
