________________
३८३
प्रियदर्शिनी टीका अ० ९ नमिचरिते नमिइन्द्रयोः संपादः
नमिराजर्षेः स्व कुटुम्बेषु भवनादौ च रागो वर्तते न वा' इति परीक्षितुं देवेन्द्र आह
एस अंग्गी ये वाऊ यं, एयं डझंइ मंदिरं । भयंवं अंतेउरं तेणं, कीस णं नावपेक्खहै ॥१२॥ छाया-एष अग्निश्च वायुश्च, एतद् दह्यते मन्दिरम्।
भगवन् ! अन्तः पुरं तेन, कस्मात् स्वलु नावप्रेक्षसे ॥१२॥ टीका-'एस अग्गी' इत्यादि
हे भगवन् । एषः प्रत्यक्षः, अग्निर्वायुश्च दृश्यते, च-पुनः, एतत् प्रत्यक्षं मन्दिरं भवनं भवत्सम्बन्धि दह्यते प्रज्वलति, तेन कारणेन अन्तःपुरं राज्ञी वर्गों दह्यते, यद्वा-'तेणं' इत्यत्र 'ण' इति वाक्यालंकारे ते=तव, अन्तःपुरं दह्यते इत्यर्थः। हे भगवन् ! कस्मात् कारणात् तत् नावप्रेक्षसे नावलोकयसि । 'ण' इति वाक्यालङ्कारे॥१२॥
मूलम्एयमंटुं निसामित्ता, हेउकारणचोइओ। तओ नमी रायरिसी, देविंदं इणमब्बैवी ॥१३॥ नमि राजऋषि का अपने कुटुम्ब एवं राजभवन आदि में राग है या नहीं ? इस बात की परीक्षा लेने के लिये इन्द्र कहते हैं
'एस अग्गी य वाऊ य'-इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(भयवं-भगवन् ) हे भदन्त ! देखो (एस अग्गि य वाऊ य-एषः अग्निश्च वायुश्च ) यह यग्नि है, यह वायु है । (एयं मंदिरं डझइ-एतत् मंदिरं दह्यते ) यह आपका राजभवन जल रहा है। और इसी से (अंतेउरं-अन्तःपुरम् ) अन्तःपुर भी जल रहा है। आप (कीसणं नावपेक्खह-कस्मात् खलु नावप्रेक्षसे) इस सब को क्यों नहीं देखते हैं ॥१२॥
નમિ રાજર્ષિને પિતાના રાજકુટુંબ અને રાજભુવન આદિમાં હજી આસક્તિ છે કે નહીં? આ વાતની પરીક્ષા લેવા ઇન્દ્ર કહે છે –
"एस अग्गी य वाऊ य" त्यादि.
24-क्याथ-भय-भगवन् महन्त ! तुम एस अग्गी य वाऊ य-एषः अग्निश्च वायुश्च मा मनि छ, २॥ वायु छ. एतत् मंदिर डज्जइ-एतत् मंदिर दहयति २मा पर्नु रामहिर सी २थु छ, मने मेथी अंतेउर--अन्तः पुरम्-मत:५२ ५५४ सजगी २धु छे. कीसण नावपेक्खइ-कस्मात् खलु नावप्रेक्षसे છતાં એ બધા સામે આપ કેમ જોતા નથી? કે ૧૨
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
