________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. ७ गा० १८ द्विधागतिप्राप्तबालस्य उद्धरणं दुर्लभम २६७
तथा चोक्तम्
एवं एएणं अभिलावेणं तिरिक्खजोणिएमु माइल्लयाए णियडिल्लयाए (१), अलियवयणेणं (२), उक्कंचणयाए (३), वंचणयाए (४)।
छाया-एवमेतेनाभिलापेन तैयग्योनिकेषु मायितया निकृतिमत्तया, अली. कवचनेन, उत्कुश्चनया, वञ्चनया।
अयं भावः-लोलतया नरकगतिर्वञ्चनया तिर्यग्गतिलिस्य संभाव्यत इति द्विधागतिस्तस्य भवतीति ॥ १७ ॥
पुनस्तदेवाहतओ जिएं सई होई, दुविहं दुग्गइं गए।
दुल्लहा तस्स उम्मगा, अद्धोए सुचिरोदंवि ॥१८॥ छाया-ततो जितः सदा भवति, द्विविधां दुर्गतिं गतः ।
दुर्लभा तस्य उन्मज्जा, अद्धायां सुचिरादपि ॥१८॥ टीका-'तओजिए' इत्यादि । ततः देवगतिमनुष्यगतिहारणाद् द्विविधां दुर्गति-नरकतिर्यग्गतिरूपां, गतः
एवं एएणं अभिलावेणं, तिरिक्खजोणिएस १ माइल्लयाए णियडिल्लयाए २ अलियवयणेणं, ३ उकंचणयाए, ४ वंचणयाए"।
मायानिकृति-गूढमायी अर्थात् कपटमें कपट करनेसे, अलीक-असत्य वचन बोलने से २, उत्कुंचन-लांच रिश्वत खाने से, वंचना-ठगाई करने से जीव तिर्यश्चगतिके योग्य कर्मोंका बन्ध करता है। इस प्रकार नरकगति और तिर्यचगति ये दो गतियां बाल आहानी के प्राप्त होती हैं ॥१७॥ फिर उसी बात को कहते हैं-'तओ जिए सई होइ' इत्यादि। अन्वयार्थ-(तओ-ततः) देवगति और मनुष्यगति को हार जाने
एवं एएणं अभिलावेणं तिरिक्खजोणिएस १ माईल्लयाए णियडिल्लयाए, २ अलियवयणेणं, ३ उकंचणयाए, ४ वंचणयाए"।
માયાનિકૃતિ-ગૂઢમાયી અર્થાત્ કપટમાં કપટ કરવાથી, અલીક-અસત્ય વચન બોલવાથી, ઉત્કંચન-લાંચ રૂશ્વત ખાવાથી. વચના-ઠગાઈ કરવાથી જીવ તિર્યંચ ગતિને ચોગ્ય કર્મોનો બંધ કરે છે. આ પ્રકારથી નરકગતિ અને તિર્યંચગતિ આ બે ગતિઓ બાલ–અજ્ઞાનીને પ્રાપ્ત થાય છે ૧ળા
शथी थे पातने ४९ छ.-"तओ जीए सई होइ "-Vत्या. स-यार्थ-तओ-ततः हेति मन मनुष्य आतिने हारी पाथी दुग्गई
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨