________________
प्रियदर्शिनी टीका. अ० ४गा. १ जराविषये अकृनमल्लदृष्टान्तः
१३
-
पृष्टः क्व तवाङ्गे महाराः संलग्नाः, तत् स्थानं दर्शय । मात्स्यिकमल्लः श्रमप्रहारपीडितोऽपि गर्वात् स्वाङ्गं न दर्शयति वदति च अयं फलहीमल्लः क्वाऽपि मम पुरः स्थातुं न समर्थो भविष्यति । द्वितीयदिवसे पुनर्युद्धावसरे द्वयोरपि साम्यमेव जातम्, तृतीयदिवसे मात्स्यिक मल्लस्य पराजयोऽभवत् ।
अथ मात्स्यिकमल्लेन द्वेषात रात्रौ सुप्तस्य फलद्दीमल्लस्य मस्तकं छिन्नम् । अनमल्लः खिन्नो भूत्वा उज्जयिनीं गतः । तत्र परित्यक्तयुद्धव्यापारः स्वगृहे दवा के उपचारों से स्वस्थ कर दिया । मात्स्यिकमल्ल से भी उधर राजा ने पूछा- मात्स्यिक ! कहो तुम्हारे शरीर में कहां २ चोटें आई हैं, ताकि उन्हें ठीक किया जासके । मात्स्यिकमल्लने जो कि श्रम के प्रहार से पीडित हो रहा था तौ भी गर्व से " मुझे कहीं चोट नहीं आई है ऐसा कहकर अपनी वीरताका ही प्रदर्शन किया । कहने लगा- यह फलही मल्ल है किस खेत की मूली- इस बिचारे में कहां इतनी शक्ति है जो मेरे आगे ठहर सके। दूसरे दिन पुनः इन दोनों का युद्ध होने लगा पहिले दिन जैसी ही आज भी बात हुई- किसी की भी हार जीत नहीं हुई। तीसरे दिन जब युद्ध हुआ तो फलहीमल्ल ने मात्स्यिकमल्ल को धर, दबाया - उसको फलहीमल्ल से हार खानी पडी । फलहीमल्ल ने मात्स्यिक को पछाड़ दिया- मात्स्यिक हार गया ।
मात्स्यिकमल ने पराजय पाकर द्वेषवश रात्रि में सोये हुए फलही - मल्ल के मस्तक को काट डाला । अट्टनमल्ल बिचारा दुःखित होकर वहां માલીસથી, અગ્નિના શેકથી તથા ચાગ્ય દવા દારૂના ઉપચારથી સ્વસ્થ કરી દીધાં. માસ્ત્યિકમહૂને પણ રાજાએ પૂછ્યું કે, માત્યિક, કહે તમારા શરીરમાં કયાં કયાં માર લાગ્યા છે કે જેથી તેના ઉપાય કરવામાં આવે ? માત્યિકમલ્ જો કે શ્રમથી પીડાઈ રહ્યો હતા તા પણ ગથી “ મને કયાંય ચાટ લાગી નથી ” આવું કહી પોતાની વીરતાનુ પ્રદન કર્યું અને કહેવા લાગ્યા કે, આ ફલહીમલ તે કયા ઝાડતું મૂરાડીયું કે જે મને હરાવી શકે ? દંભમાંને દંભમાં ઉપચાર ન કર્યાં, ખીજે દિવસે ફરીથી મન્નેનું મલ્લયુદ્ધ શરૂ થયું. પહેલા દિવસની માફક આજે પણ કાઈની હાર કે જીત ન થઈ. ત્રીજા દિવસે જ્યારે યુદ્ધ થયું તે લહીમન્ને માયિકમલ્લને પછાડીને દુખાગ્યે અને ફૂલહીમલૂથી માસ્ત્યિકમલ્લને હાર ખાવી પડી. લહીમલ્લે તેને પછાડી દીધા અને માત્યિકમલ્લુ હારી ગયે.
માત્યિકમલ્લે હારી જતાં રાત્રીના વખતે જ્યારે ફલહીમલ્લ સુતા હતા ત્યારે ઈર્ષાને કારણે તેનું માથું કાપી નાખ્યું. આથી અટ્ટનમલ બિચારા
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
ܕܕ