________________
१५८
उत्तराध्ययनसूत्रे वश्यक्तां पुण्यवतां भवति, तथा नान्येषाम् । उक्तञ्च
काले सुपत्तदाणं, सम्मत्तविसुद्धि बोहिलाभं च ।
अंते समाहिमरणं, अभव्यजीवा न पावंति ॥१॥ छाया-काले सुपात्रदान, सम्यक्त्वविशुद्धिबोंधिलाभश्च ।
अन्ते समाधिमरणम् , अभव्यजीवा न प्राप्नुवन्ति ॥१॥ 'बुसीमओ' देशीयशब्दोऽयम् षष्ठयर्थे प्रथमा, आषत्वात् ॥ १८ ॥
ने इमं सव्वेसु भिक्खूसु, न इमं सव्वेसु गारिसु । नाणांसीला अगारंस्था, विसमैसीला ये भिक्खुणो ॥१९॥ छाया-नेदं सर्वेषु भिक्षुषु, नेदं सर्वेषु अगारिषु ।।
नानाशीला अगारस्थाः विषमशीलाच भिक्षवः ॥ १९ ॥ टीका-'न इम' इत्यादि ।
इंद-पण्डितमरणं सर्वेषु-साधारणेषु, भिक्षुषु-परदत्तोपजीविषु न भवति । पर का घात होता है, इस लिये इसको अनाघात कहा गया है। जैसा यह मरण विप्रसन्न तथा अनाघात स्वरूप संयतों का होता है वैसा और किसी का नहीं होता है। कहा भी है
"काले सुपत्तदाण, सम्मत्तविसुद्धिं बोहिलाभं च ।
अंते समाहिमरणं अभव्वजीवा न पावंति । यथायोग्यकाल में सुपात्रदान, सम्यक्त्व की विशुद्धि, बोधि सम्यक्त्व का लाभ, और अन्त में समाधिमरण, ये बातें अभव्य जीव प्राप्त नहीं कर सकते हैं ॥ १८ ॥
'न इमं सव्वेसु' इत्यादि ।
अन्वयार्थ (इमं-इदम् ) यह पण्डित मरण (सव्वेसु भिक्खूसु नતેને અનાવાત કહેલ છે. જેમ એ મરણ વિપ્રસન્ન તથા અનાઘાત સ્વરૂપ સંયતેનું થાય છે તેવું બીજા કેઈનું થતું નથી. કહ્યું પણ છે–
"काले सुपत्तदाणं सम्मत्तविसुद्धिं बोहिलाभं च ।
अंते समाहिमरणं अभव्वजीवा न पावंति ॥" યથાયોગ્ય કાળમાં સુપાત્રદાન, સમ્યકત્વની વિશુદ્ધિ, બેધિને લાભ અને અંતમાં સમાધિમરણ આ વસ્તુઓ અભવ્ય જીવો પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી. ૧૮
"न इमं सव्वेसु" त्यादि
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
