________________
प्रियदर्शिनी टीका. अ० ३ गा० ९ अश्वमित्रस्य क्षणिकवादस्वीकरणम् ७०३ व्यतीतेषु मिथिलायां लक्ष्मीगृहोद्याने महागिरिशिष्यस्य कौडिन्यस्य शिष्योऽश्वमित्रमुनिः पूर्वपठनोधत आसीत् । स चान्यदा दशलक्षाधिकैककोटिपदपरिमाणकस्य विद्याऽनुप्रवादनामकस्य दशमपूर्वस्य नैपुणिकनामकवस्तु पठनिममालापकं पठितवान्___“ सम्वे पड़प्पन्नसमया नेरइया वोच्छिज्जिसंति एवं जाव वेमाणिय ति, एवं वितियाइसमएसु वत्तव्वं ” इति । ___ छाया-सर्वे प्रत्युत्पन्नसमया नैरयिका व्युच्छेत्स्यन्ति, एवं यावद् वैमानिका इति एवं द्वितीयादि समयेषु वक्तव्यम् । इति।
तदा स एवं रूपमालापकमधीयानो मिथ्यालमुगतः सन्नेचं प्रवचनविरुद्धमर्थ विचिन्तयति स्मव्यतीत हो चुके थे तब मिथिला नगरी के लक्ष्मीगृहोद्यान में महागिरि आचार्य के शिष्य जो कौडिन्य थे उनके शिष्य अश्वमित्र मुनि पधारे। ये पूर्वो के पठन पाठन में तत्पर थे । जब एक करोड दसलाख पद वाले विद्यानुप्रवादनामक दशमपूर्वकी नैपुणिकनामक वस्तु का अध्ययन कर रहे थे तब वहां उनको यह आलापक पढने को मिला
"सव्वे पडिप्पुन्नसमया नेरइया वोच्छिज्जिस्संति एवं जाव वेमाणियत्ति एवं बितियाइसमएसु वत्तव्वं" इति । __छाया-सर्वे प्रत्युपन्नसमया नैरयिका व्युच्छेत्स्यन्ति । एवं यावत् वैमानिका इति, एवं द्वितीयादिसमयेषु वक्तव्यम् ” इति । ___इस आलापक को पढते ही उनके चित्तमें मिथ्यात्वका उदय हो जाने से प्रवचनविरुद्ध अर्थ की कल्पना जग उठी। उन्होंने धर्माचार्य से कहाહતાં એ સમયે મિથિલા નગરીને લક્ષમીગૃહ ઉદ્યાનમાં મહાગિરિ આચાર્યના શિષ્ય કોંડિન્ય હતા તેમના શિષ્ય અશ્વમિત્ર મુનિ પધાર્યા અશ્વમિત્ર મુનિ પૂના પઠન પાઠનમાં ખૂબ જ તત્પર હતા. જ્યારે એક કરોડ દસલાખ પદવાળા વિદ્યાનુપ્રવાદ નામના દશમાપૂર્વની નૈપુણિકનામની વસ્તુનું અધ્યયન કરી રહ્યા હતા ત્યાં તેમને આ આલાપક વાંચવામાં આવ્યું –
"सव्वे पडिप्पपुन्नसमया नेरइया वोच्छिज्जिस्संति एवं जाव वेमाणियत्ति एवं वितियाइसमाएसु वत्तव्वं " इति । छाया-" सर्वे प्रत्युत्पन्नसमया नैरयिका व्युच्छेत्स्यन्ति ।
एवं यावत् वैमानिका इति, एवं द्वितीयादिसमयेषु वक्तव्यम्" इति । આ આલાપકને ભણતાં જ તેમના ચિત્તમાં મિથ્યાત્વને ઉદય થઈ જતાં પ્રવચન વિરૂદ્ધ અર્થની કલ્પના જાગી પડી. તેમણે ધર્માચાર્યને કહ્યું–
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૧