________________
प्रिपदर्शिनी टीका. अ० २ ० ४ पिपासापरीषहजयः २
२८७
त्या प्रागेव दृष्टाऽस्माभिः, अतोऽत्राशनपानं न ग्रहीष्यामि । ततोऽसौ प्रसन्नमनसा साक्षादेवरूपं धृत्वा वीर्यमुनिं प्रशंसति - धन्योऽसि दृढव्रतोऽसि ' इत्यादि । पुनरसौ दृढवीर्यमुनिर्दुःसहं क्षुधापरीपदं सहमानः क्षपकश्रेणीमा प्रशस्तध्यान शुभाध्यवसायेन केवलज्ञानं प्राप्य मोक्षं प्राप्तवान् । स च देवस्तस्य केवलोत्सवं franteed च कृत्वा स्वस्थानं गतः । एवं सर्वैर्मुनिभिरपि दृढवीर्यमुनिवत् क्षुधापरीषहः सोढव्यः ॥ ३॥
क्षुधां सहमानस्यैपणीयाहारार्थं भिक्षाचर्यां पर्यटतो मुनेर्यदि श्रमादिजनिता पिपासा स्यात्तर्हि साऽपि सोढव्येत्याशयेन पिपासापरीषहजयं प्राह
मूलम् - ओ पुट्टो पिवासांए, दोंगुच्छी लज्जसंजए । सीओदगं न सेविजा, वियेडस्सेसणं चरे ॥ ४ ॥
ग्रहण करना उचित नहीं है । शिष्य की इस प्रकार दृढ विचारधारा को देखकर वह देव बहुत ही प्रसन्न हुआ और साक्षात् रूप में प्रकट होकर शिष्य की बहुत प्रशंसा करने लगा, बोला-आप धन्य हैं व्रत के पालन करने में अतीव दृढप्रतिज्ञ हैं। शिष्य ने दुःसह क्षुधा परीषद को सहन करने से क्षपकश्रेणी पर आरूढ होकर प्रशस्त-ध्यान एवं शुभाध्यवसाय के बल पर केवलज्ञान का लाभ कर मोक्ष को प्राप्त किया । इनके गुरु महाराज का जीव जो देव था उसने अपने पूर्वपर्याय के शिष्य को प्राप्त हुए केवलज्ञान के एवं निर्वाण के उत्सव को मनाकर अपने स्थान गया । इसी तरह प्रत्येक मुनिका कर्तव्य है कि वह दृढवीर्यमुनि की तरह क्षुधापरीषह को सहन करे ॥ ३ ॥
પ્રકારની દૃઢ ધારણા જોઇને તે દેવના જીવ ખૂબજ પ્રસન્ન થયા. અને પ્રગટ થઈને શિષ્યની ખૂબ પ્રસંશા કરવા લાગ્યા. તેમણે કહ્યું આપને ધન્યવાદ છે, વ્રતનું પાલન કરવામાં દઢ પ્રતિજ્ઞ છે. શિષ્યે દુઃસહુ ભૂખના પરિષહુ સહન કરવાથી ક્ષપકશ્રેણી ઉપર આરૂઢ મની પ્રશસ્ત ધ્યાન અને શુભ અધ્યવસાયના ખળ ઉપર કેવળજ્ઞાનના લાભ કરી મેાક્ષને પ્રાપ્ત કર્યો. દેવ કે જે તેના ગુરુ મહારાજને જીવ હતા તેણે પોતાના પૂર્વ પર્યાયના શિષ્યને પ્રાપ્ત થયેલ કેવળજ્ઞાનના અને નિર્વાણુના ઉત્સવને મનાવીને પોતાને સ્થાને ગયા. આવી રીતે પ્રત્યેક મુનિનું કર્તવ્ય છે કે, તે દૃઢવીય મુનિની માફક ક્ષુધા પરિષહને सहन ४२ ॥ ३ ॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર ઃ ૧
