________________
उत्तराध्ययनसूत्रे मलम-आसणगओ ने पुच्छिज्जा, नेवसेज्जागओ कयाइ वि।
आगम्मुक्कुंडुओ संतो, पुच्छिज्जा पंजलीउडो ॥२२॥ छाया-आसनगतो न पृच्छेत् , नैव शय्यागतः कदाचिदपि ।
आगम्योत्कुटुकः सन् , पृच्छेत् प्राञ्जलिपुटः ॥ २२ ॥ टीका-'आसणगओ' इत्यादि। आसनगतः आसनोपविष्टः सन् न पृच्छेत् सूत्रार्थ कुशलादिकं वा किमपि न पृच्छेदित्यर्थः । तथा-कदाचिदपि कस्मिन्नपि काले शय्यागतः-संस्तारकस्थितः नैव पृच्छेत-रोगाद्यवस्था विना शयानः सन् किमपि नैव पृच्छेदित्यर्थः । किंतु आगम्य-गुरोः समीपे आगत्य, उत्कुटुका उत्कुटुकासनं के लिये भी तैयार रहा हो-वह काल उसके व्याख्यान करने का भी हो अथवा अपने शारीरिक कार्य के वश से वह शिष्य व्यग्रचित्त वाला भी हो तो भी विनय धर्म की आराधना निमित्त उसे गुरु महाराज कथित कार्य करने की क्षमता एवं उस कार्य करने में विशेष सावधानी रखनी चाहिये । “जओ-यतः" यह पद यह प्रकट करता है कि शिष्य को समिति गुप्ति के आराधनपूर्वक ही गुरु महाराज के समस्त कार्यों के सम्पादन में रुचि शील होना चाहिये । “ प्रतिशृणुयात्" यह क्रियापद इस विशेषता का सूचक है कि गुरु वचन के श्रवण के अनन्तर ही विना किसी विलंब के उनके कार्य को करने के लिये प्रतिज्ञा वचन कहकर और अपने निज कार्य को भी छोड़कर शिष्य का कर्तव्य है कि वह सर्व प्रकार से उनके कार्य के साधन करने में सादर प्रवृत्ति करे ॥२१॥ ભલે વ્યાખ્યાન આપવા માટેની તૈયારીમાં હેય-તે સમયે તેને વ્યાખ્યાન કરવાનો હોય, અથવા પિતાના શારીરિક કાર્યના વશથી તે શિષ્ય વ્યગ્ર ચિત્ત વાળા હોય તે પણ વિનય ધર્મની આરાધના નિમિત્ત તેનામાં ગુરુ મહારાજે કહેલા કામને કરવાની ક્ષમતા અને એ કામ કરાવવામાં વિશેષ સાવધાની रामवीन. जओ-यतः २२ ५४ मे प्रगट ४२ छ, शिध्ये समिति ગુપ્તિના આરાધન પૂર્વક જ ગુરુ મહારાજના દરેક કામેનું સંપાદન કરવામાં स्था की २४. प्रतिश्रृणुयात् से लिया५६ से विशेषता सूयर छ ગુરુવચનને સાંભળતાં જ કોઈ પ્રકારના વિલંબ વિના એમના કામને કરવા માટે પ્રતિજ્ઞા વચન કહીને અને પોતાનું કામ હોય તેને છોડીને શિષ્યનું કર્તવ્ય છે કે, તે સર્વ પ્રકારથી ગુરુ મહારાજના કામને પૂરું કરવામાં પિતાની સાદર प्रवृत्ति ४२. ॥ २१ ॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૧