________________
१६०
श्री दशवकालिकसूत्रे शास्त्राण्युपलभ्यानि तेषां ममविदं गुरुं पर्युपासीत-विनयभावेन सेवेत, तथा अर्थविनिश्चयं-सूत्रार्थनिर्णयं च पृच्छेत् ।। ४४ ॥
पृच्छासमये गुरुसमीपोपवेशनप्रकारमाह-'हत्थं' इत्यादि । मूलम्-हत्थं पायं च कायं च, पणिहाय जिइंदिए ।
अल्लीणगुत्तो निसिए', संगासे गुरुणो मुणी ॥४५॥ छाया-हस्तौ पादौ च कायं च प्रणिधाय जितेन्द्रिय ।
आलीनगुप्तो निषीदेव सकाशे गुरोः मुनिः ॥ ४५ ॥ टीका-जितेन्द्रियः कृतेन्द्रियनिग्रहो मुनिः साधुः हस्तौ, पादौ, कायं, च प्रणिधाय-विनयाविष्कारकशरीरसंकोचनं विधाय आलीनगुप्तः=मनोवक्किायसंरक्षणपरः गुरोः सकाशे-समीपे निषीदेव-उपविशेत् अर्थनिश्चयाद्यर्थमिति भावः।४५। मूलम्-न पक्खओ न पुरओ, नेव किच्चाण पिटुओ।
न" ये ऊसै सामासिज्ज, चिटिज्जा” गुरुंणंतिए ॥४६॥ छाया-न पक्षतो न पुरतो नैव कृत्वा पृष्ठतः।
न च ऊरूं समासाद्य तिष्ठेद गुरूणामन्तिके ॥ ४६ ॥ टीका-'न पक्खओ' इत्यादि।
मुनिः गुरुं न पक्षतान पार्श्वतः, न पुरतः नाग्रतः, नैव पृष्ठतः नापि जिससे इह लोग में हित तथा परंपरा से मोक्ष की प्राप्ति हो उस अर्थ निश्चय के सम्बन्ध में गुरुमहाराज से पूछे ॥४४॥ गुरु के समीप किस प्रकार बैठना चाहिए सो कहते हैं-'हत्थं इत्यादि ।
'इन्द्रियों का दमन करने वाला साधु गुरु के समीप हाथ, पैर और कायको इस प्रकारका रखे जिससे विनय प्रगट होता हो, तथा मन वचन काय को वश में रखकर गुरुमहाराज के समीप बैठे ॥४५॥ સાધુ ઊપાસના (સેવા) કરે. ઉપાસના કરતાં રહે જેથી ઈહલેકમાં હિત તથા પરંપરાથી મેક્ષની પ્રાપ્તિ થાય એ અર્થના નિશ્ચયના સંબંધમાં ગુરૂ મહારાજને પૂછે. (૪૪)
ગુરૂની સમીપે કેવી રીતે બેસવું જોઈએ તે કહે છે દૂર્ઘ ઈત્યાદિ.
ઇન્દ્રિયનું દમન કરનાર સાધુ ગુરૂની સમીપે હાથ, પગ, અને કાયાને એવી રીતે રાખે કે જેથી વિનય પ્રકટ થાય, તથા મન વચન કાયાને વશ રાખીને ગુરૂ महारानी सभी से. (४५)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨
