________________
आचारमणिमञ्जूषा टीका, अध्ययन ६ यादिप्रादुर्भूतं जीवादिनबतत्त्वस्वरूपश्रद्धानात्मकम् । यद्यपि सम्यग्दर्शनादेव सम्यग्ज्ञानं भवति, तथापि संव्यवहारनयापेक्षया ज्ञानस्यैव प्राधान्यादादौ प्रयोगः। संयमे सप्तदशविधे, तपसि द्वादशभेदे च रतं तत्परम् , आगमसंपन्नम् आगम:= आ-सम्यगजानादित्रयमोक्षमार्गरूपा मर्यादा गम्यते ज्ञायते येन सः, आचाराद्यङ्गोपाङ्गलक्षणस्तेन संपन्नं तद्विषयकज्ञानवन्तं, गणिनं गणः साधुसमुदायः, आज्ञाकारित्वेन सोऽस्यास्तीति गणी आचार्यस्तम् , राजानः चक्रवर्त्यादयः, राजामात्याश्च अमा-सह समीपे वा वर्तन्ते ये ते-अमात्याः, राज्ञाममात्या राजामात्याः राजमन्त्रिणश्च, ब्राह्मणाः ब्रह्मचर्य कुशलानुष्ठानं, तदेषामस्तीति ते, ब्राह्मणत्वजातिमन्तो वा, 'अदुव'-शब्दो देशीयस्तस्य 'अथवे' त्यर्थः । क्षत्रियाः= क्षतात्-उपघातात् त्रायन्ते इति ते, पीड्यमानमाणिसंरक्षका इत्यर्थः । निभृतात्मानः निश्चलान्तः करणा दत्तावधाना इत्यर्थः । अथवा विनीताः कृताञ्जलि. पुटा इत्यर्थः, तादृशाः सन्तः भवताम् आचारगोचरम् कथं किंविधम् इतिपृच्छन्ति प्रश्नं कुर्वन्ति । तत्राचारः ज्ञानादिपञ्चविधः, गोचरः भिक्षाचर्यादिलक्षणः, दर्शनमोहनीयके क्षय क्षयोपशम अथवा उपशमसे उत्पन्न होनेवाले नव तत्त्वोंकी श्रद्धारूप दर्शनसे सम्पन्न, सत्तरह प्रकारके संयम, और बारह प्रकारके तपमें तत्पर, रत्नत्रयकी मर्यादाका बोध कराने वाले आचाराङ्ग आदि अङ्ग तथा उपाङ्गोंके ज्ञाता, छत्तीस गुणधारी आचार्य महाराज के पास चक्रवर्ती आदि राजा, राजमन्त्री ब्राह्मण अर्थात् ब्रह्मचर्य आदि शुभ क्रियाओंका अनुष्ठान करनेवाले या वर्णको अपेक्षा ब्राह्मण, तथा क्षत्रिय अर्थात् दीन दुबलोंकी रक्षा करनेवाले, सावधानीसे विनय युक्त होकर पूछे कि हे भदन्त ! आपका आचार अर्थात् ज्ञानाचार आदि, तथा गोचर अर्थात भिक्षाचर्य आदि, अथवा साधुका आचरणीय (कर्तव्य) यानी साधुका धर्म क्या है? અથવા ઉપશમથી ઉત્પન્ન થનારા નવ તની શ્રદ્ધારૂપ દર્શનથી સંપન્ન, સત્તર પ્રકારના સંયમ અને બાર પ્રકારના તપમાં તત્પર, રત્નત્રયની મર્યાદાને બંધ કરાવનાર, આચારાંગ આદિ અંગ તથા ઉપાંગના જ્ઞાતા, છત્રીસ ગુણ ધારી આચાર્ય મહારાજની પાસે ચક્રવતી રાજા, રાજમંત્રી, બ્રાહ્મણ અર્થાત બ્રહ્મચર્ય આદિ શુભ કિયાઓનું અનુષ્ઠાન કરનાર યા વર્ણની અપેક્ષાએ બ્રાહ્મણ તથા ક્ષત્રિય અર્થાત દીન-દુર્બળની રક્ષા કરનારા, સાવધાનીથી વિનયયુક્ત થઈને પૂછે કે-હે ભદન્ત! આપને આચાર અર્થાત્ જ્ઞાનાચાર આદિ તથા ગોચર અર્થાત ભિક્ષાચ આદિ અથવા સાધુનું આચરણીય (કર્તવ્ય) યા તે સાધુનો ધર્મ છે?
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨
