________________
श्रीदशवेकालिकसूत्रे
द्वाविंशतितीर्थकरशासने ऋजुप्रज्ञापुरुषापेक्षयाऽस्योत्तरगुणत्वेऽपि आद्यान्तिमतीर्थकरसाधूनामृजुजड-वक्र जडत्वादनर्थप्रतिरोधार्थं स्फुटप्रतिबोधाथ च महाव्रतानन्तरं मूलगुणत्वेनोपादातुं षष्ठं रात्रिभोजनविरमणत्रतमाह - ' अहावरे छट्ठे इत्यादि ।
मूलम् - अहावरे छट्ठे भंते! वए राइमायणाओ वेरमणं सव्वं भंते! राइभोयणं पच्चक्खाभि से असणं वा पाणं वा खाइमं वा साइमं वा नेव सयं राई भुंजिज्जा, नेवन्नेहिं राई भुजाविज्जा, राई भुंजवि अन्ने न समजाणिज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करंतंपि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । छट्ठे भंते ! वए उवडिओमि सव्वाओ राइभोयणाओ वेरमणं ||१३|| ( ६ )
२००
छाया - अथापरे षष्ठे भदन्त ! व्रते रात्रिभोजनाद्विरमणं, सर्वे भदन्त ! रात्रिभो - जनं प्रत्याख्यामि, अथ अशन वा पानं वा खाद्यं वा स्वाद्यं वा नैव स्वयं रात्रौ भुन्जे, नैवान्यान् रात्रौ भोजयामि, रात्रौ भुञ्जानानप्यन्यान्न समनुजानामि यावज्जीवया त्रिविधं त्रिविधेन मनसा वाचा कायेन न करोमि न कारयामि कुर्वन्तमप्यन्यं न समनुजानामि तस्माद् भदन्त ! प्रतिक्रामामि निन्दामि गर्हे आत्मानं व्युत्सृजामि । तस्मादू भदन्त ! व्रते उपस्थितोऽस्मि सर्वस्माद्रात्रिभोजनाद्विरमणम् ॥ १३॥ (६)
(५) परिग्रहविरमण.
1
हे भगवन् ! चतुर्थ महाव्रतके पश्चात् पाँचवें महाव्रतमें परिग्रहका पूर्ण प्रत्याख्यान किया जाता है | जिससे आत्मा जन्म- जरा, मरण- आदि-जनित नाना दुःखोंसे गृहीत होता है, अथवा जो मूर्च्छा-पूर्वक स्वीकार किया जाता है वह परिग्रह कहलाता है, क्योंकि भगवानने मूर्च्छा को ही परिग्रह बतलाया है । अतएव तीन करण तीन योगसे ग्राम नगर आदिमें न स्वयं परिग्रह धारण करूँगा, न दूसरे से धारण कराऊँगा, न धारण करते हुएको भला जानूँगा ॥ १२ ॥ (५)
(4) परिग्रहविरमाणु.
હે ભગવન્ ! ચતુર્થાં મડુવ્રતની પછી પાંચમા મહાવ્રતમાં પરિગ્રહનાં પૂર્ણ પ્રત્યાખ્યાન કારવામા આવે છે. જેથી આત્મા જન્મ જરા મરણાદ્વિજનિત નાના પ્રકારનાં દુ:ખોથી ગ્રસ્ત થાય છે. અથવા જે મૂર્છાપૂર્વક સ્વીકારવામાં આવે છે તે પરિગ્રહ કહેવાય છે, કારણ કે ભગવાને મૂર્વાંનેજ પરિગ્રહરૂપ મતાવી છે. તેથી કરીને ત્રણ કરણ ત્રણ ચેાગે ગ્રામ નગર આદિમાં ન સ્વયં પરિગ્રહ ધારણ હું કરીશ, ન બીજામે દ્વારા ધારણ કરાવીશ, ન ધારણ २नारने लो। भली. ( 4 ) (१२)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર ઃ ૧
