________________
२६२
दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे अधो भागे स्थितो य आरामः उपवनं, तस्य तत्र वा यद् गृहं तस्मिन् उद्यानगृहे, २ अधोविकृतगृहे-अधः सर्वतश्चतुर्दिक्षु विवृतं यच्च कृतचतुरिम् अनाहतमुखं, तच्च गृहं तस्मिन् वा ग्रामादबहिर्वा, ३ अधोवृक्षमूलगृहे-अधः अधो भागे वृक्षाणां वटाश्वत्थप्रभृतीनां तरूणां मूलमेव गृहं निर्दोषं तत्र वा प्रतिमापतिपन्नो वसेत्, एतत्त्रयमेव गवेषयितुं कल्पते नाऽतोऽधिकमिति तात्पर्यम् ॥ सू० ९॥
पुनः पूर्वोक्तमेव विषयं वर्णयति-'मासियं' इत्यादि ।
मूलम्-मासियं णं भिक्खुपडिमं पडिवन्नस्स कप्पंति तओ उवस्सया अणुण्णवित्तए, १ अहेआरामगिह, २ अहेवियडगिहं, ३ अहेरुक्खमूलगिहं । मासियं णं भिक्खुपडिमं पडिवन्नस्स कप्पंति तओ उवस्सया उवाइणावित्तए, सेसं तं चेव ॥सू० १०॥
___ छाया-मासिकों खलु भिक्षुपतिमा प्रतिपन्नस्य कल्पते त्रय उपाश्रया अनुज्ञापयितुम्, १ अधआरामगृहम्, २ अधो विकृतगृहम्, अधो वृक्षमूलगृहम्, मासिकी खलु भिक्षुप्रतिमां प्रतिपन्नस्य कल्पन्ते त्रय उपाश्रया उपानाययितुम् , शेषं तदेव । ॥ सू० १०॥
टीका-'मासियं'-इत्यादि । मासिकी खलु भिक्षुपतिमां प्रतिपन्नस्य मुनेः त्रय उपाश्रया अनुज्ञापयितुम् उपाश्रयाधिष्ठातुरनुज्ञां ग्रहीतुं-कल्पन्ते, के च वे इस प्रकार हैं-(१) अधआरामगृह (२) अधोविकृतगृह (३) अधोवृक्षमूलगृह ।
(१) अधआरामगृह-आराम उद्यानरूप उपाश्रय । (२) अधोविकृतगृहचारों ओर से खुला और ऊपर से आच्छादित गृह । (३) अधावृक्षमूलगृह-वट अश्वत्थ आदि वृक्षो के नीचे अर्थात् वृक्ष का मूलरूपी घर ॥ सू० ९ ॥
पूर्वोक्त विषयका ही वर्णन किया जाता है:-'मासियं णं' इत्यादि।
मासिकीभिक्षुप्रतिमाप्रतिपन्न अनगार को तीन प्रकार के उपाभावे तेने पाश्रय हे छ. ते मा ४३ . (१) अधआरामगृह (२) अधो विटतगृह (३) अधो वृक्षमूलगृह ।
(१) अधआरामगृह आराम-धान३५ पाश्रय. (२) अधो विवृतगृह-यार मान्थी मुटु तथा उपरथी ढाबु गृह. (३) अधो वृक्षमूलगृह-43 पीपणे माह વૃક્ષેની નીચે અર્થાત વૃક્ષના મૂલરૂપી ધર (સૂ. ૯),
पूर्वोत विषयर्नु पनि राय छ:- 'मासियं णं' त्याहिમાસિકાભિક્ષુપ્રતિમાપ્રતિપન અનગારને ત્રણ પ્રકારના ઉપાશ્રયની આજ્ઞા લેવી કલ્પ.
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર