Page Text
________________
४३०
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे
तस्य खलु मासस्य चरमदिवसे 'लेहटाई तिष्णि पयाई पोरिसी भव' रेखास्थानि रेखा पादपर्यन्तवर्त्तिनी सीमा तत्स्थानि त्रीणि त्रीणि पदानि पौरुषी भवति, परिपूर्णानि त्रीणि पदानि पौरुषी भवतीत्यर्थः ।
सम्प्रति चतुर्थ प्रष्टुमाह- 'वासाणं' इत्यादि, 'वासाणं भंते !' वर्षाणां भदन्त ! वर्षाकालस्येत्यर्थः 'चउत्थं मासं कइ णक्खत्ता णेंति' चतुर्थं कार्त्तिकलक्षणं मासं कति-कियत्संख्यकानि नक्षत्राणि नयन्ति - परिसमापयन्तीति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोमा' हे गौतम ! 'तिण्णि' त्रीणि नक्षत्राणि वर्षाकालस्य चतुर्थ कार्त्तिकमासं परिसमापयन्तीति तानि कानि तत्राह - ' अस्सिणी' इत्यादि, 'अस्सिणी भरणी कत्तिया' अश्विनी भरणी कृत्तिका, तदेतानि त्रीणि नक्षत्राणि मिलिला कार्त्तिकमासं परिसमापवन्तीति । तत्र 'अस्सिणी चउदस भरणी पंवदस कत्तिया एगं' अश्विनी नक्षत्रं कार्तिकमासस्य चतुर्दशरात्रिदिवं नयति, भरणी नक्षत्रं कार्त्तिकमासस्य पञ्चदश रात्रिंदिवं परिसमापयन्ति कृत्तिका नक्षत्रं कार्त्तिकमासस्यैकमहोरात्रं नयति, तदेतानि त्रीणि नक्षत्राणि सङ्कलनया कार्त्तिकमासं परिसमापयन्तीति 'तंसि च णं मासंसि सोलसंगुलपोरिसीए छायाए सूरिए अणुपरियट्ट दिन में तीन पदों वाली परिपूर्ण तीन पद प्रमाण- पौरुषी होती है।
'वासाणं भरते ! चउत्थं मासं कई णक्खता णेंति' हे भदन्त ! वर्षाकाल के कार्तिक मास को जो कि चतुर्थमास है कितने नक्षत्र परिसामाप्त करते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'गोयमा ! तिणि' हे गौतम! तीन नक्षत्र कार्तिकमास को समाप्त करते हैं 'तं जहा' वे नक्षत्र ये हैं- 'अस्सिणी, भरणी, कन्तिया' अश्विनी, भरणी, और कृत्तिका इनमें अश्विनी नक्षत्र कार्तिकमास के १४ दिन रातों को समाप्त करते हैं भरणी नक्षत्र १५ दिन रातों को और कृत्तिका नक्षत्र केवल एक दिन रात को समाप्त करता है । यही बात 'अस्सिणी चउदस, भरणी पंचदस, कत्तिया एगं' इस सूत्र द्वारा प्रकट की गई है । 'तंसि च णं मासंसि सोलसंगुलपोरसीए छायाए सूरिए अणुपरियह उस कार्तिक मास में માસના અંતિમ દિવસે ત્રણ ત્રણ પઢાવાળી પરિપૂર્ણ ત્રણ પદ્મ પ્રમાણ પૌરૂષ હાય છે.
' वासाणं भंते! चउत्थं मासं कइ णक्खत्ता ति' हे लहन्त ! वर्षाणन प्रतिभास કે જે ચતુર્થાં માસ છે તેને કેટલાં નક્ષત્ર પરિસમાપ્ત કરે છે ? આના જવાબમાં પ્રભુ કહે छे- 'गोयमा ! तिष्णि' डे गौतम! ऋण नक्षत्र अतिप्रभासने समाप्त १३ छे 'तं जहा ' नक्षत्र या प्रमाणे छे-'अस्सिणी भरणी, कत्तिया' अश्विनी, लगी भने ति मां અશ્વિની નક્ષત્ર કાર્તિકમાસના ૧૪ દિવસ-રાત્રિને સમાપ્ત કરે છે. ભરણી નક્ષત્ર ૧૫ દિવસ-રાતને જ્યારે કૃત્તિકા નક્ષત્ર માત્ર એક દિવસ–રાત્રિને સમાપ્ત કરે છે. આજ હકીકત 'अस्सिणी चउदस भरणी पंचदस कत्तिया एगं' से सूत्र द्वारा प्रवामां भावी छे 'तंसि च णं मासंसि सोलसंगुलपोरिसीए छायाए सूरिए अणुपरियड' ते अर्तिभासभां
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
| SR No. | 006356 |
| Book Title | Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 03 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 567 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 35 MB |