________________
३३४
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे तत्राष्टसंख्यानुरोधेन एकस्यैव प्रमर्दितयोगस्य विवक्षितत्वेन ज्येष्ठानक्षत्रमपि संगृहीत. मिति ॥ त्रिधा चन्द्रस्य योगं युञ्जतां नक्षत्राणां नामानि प्रदर्श्ययानि नक्षत्राणि दक्षिणतः प्रमर्दतश्च योगं योजयन्ति तेषां नामानि दर्शयितुमाह-'तत्थणं जेते' इत्यादि, 'तत्थणं जेते णक्खत्ता' तत्राष्टाविंशति नक्षत्रेषु मध्ये खलु ये ते नक्षत्रे 'जेणं सया चंदस्स' ये खलु नक्षत्रे सदा सर्वकालं चन्द्रस्य दाहिणो वि पमदं पि' दक्षिणतो दक्षिणस्यां दिशि तथा प्रमर्दमपि 'जोगं जोएंति' योग सम्बन्धं योजयतः कुरुतः 'ताओ णं दुवे आसाढाओ' ते खलु द्वे आषाढे पूर्वाषाढोत्तराषाढलक्षणे, ते हि प्रत्येकं चतुस्तारे, तत्र द्वे द्वे तारे सर्वबाह्यस्य पञ्चदशस्य मण्डलस्याभ्यन्तरतो भवतः, तथा द्वे द्वे तारे बहिर्भवतः, ततो दे द्वे तारे अभ्यन्तरत स्तयोमध्येन चन्द्रमागच्छति तदपेक्षया प्रमदं योगं योजयत इति कथ्यते, ये तु द्वे द्वे तारे बहिविध ते चन्द्रस्य पश्चदशेऽपि मण्डले चारं कुरुतः सदा चन्द्रस्य दक्षिणदिशि व्यवस्थिते ततसंख्या के अनुरोध से एक ही प्रमर्दित योग विवक्षित होने से ज्येष्ठा नक्षत्र भी संगृहीत हो जाता है । 'तत्थ णं जेते णक्खत्ता दाहिणओ वि पमदंवि जोगं जोएंति' उन अट्ठावीस नक्षत्रो में से जो दो नक्षत्र सदा चन्द्र की दक्षिण दिशा में वर्तमान रह कर प्रमद योग को भी करते हैं 'ताओ णं दुवे असाढाओ' वे पूर्वापाढा और उत्तराषाढा नामके दो नक्षत्र है। ये दोनों नक्षत्र चार चार ताराओं वाले हैं इन में से दो तारे तो सर्वबाह्य जो १५ वां मण्डल है उसके भीतर हैं तथा दो तारे उस के बाहर हैं भीतर मे जो दो दो तारे हैं उनके बीचमे से होकर चन्द्रमा गमन करता है इस अपेक्षा यहां प्रमर्दयोग पूर्वाषाढा और उत्तराषाढा करते हैं ऐसा कहा है। तथा जो दो तारे बाहर है वे चन्द्र के १५ वें मण्डल पर गति करते हैं अतः वे सदा चन्द्र की दक्षिण दिशा मे व्यवस्थित रहते हैं । इस कारण वे चन्द्र की दक्षिण दिशा में प्रमर्द योग करते हैं ऐसा कहा गया है। છે. આમ આ પાઠમાં એક નક્ષત્રની અધિકતા પ્રકટ કરવામાં આવી છે. આથી આઠ સંખ્યાના અનુરોધથી એક જ પ્રમાદિત ચાગ વિવક્ષિત હોવાથી જ્યેષ્ઠા નક્ષત્ર પણ. सडीत २७ गय छे. 'तत्थणं जे से मक्ख ता दाहिणओ वि पमपि जोगं जोएंति' । અઠયાવીશ નક્ષત્રમાંથી જે બે નક્ષત્ર સદા ચન્દ્રની દક્ષિણદિશામાં વર્તમાન રહીને પ્રમઈ. योस ५६५ ४२ छ. 'ताओ णं-दुवे असाढाओ' ते पूर्वाषाढा भने उत्तराषाढा नामनामे
અન્ન છે. આ બંને નક્ષત્રે ચાર ચાર તારાઓવાળા છે. આમાંથી બે તારા તે સર્વબાહ્ય જે પંદરમું મંડળ છે તેની અંદર છે તથા બે તારા તેની બહાર છે. અંદરના ભાગમાં જે બબ્બે તારા છે તેમની વચમાંથી જઈને ચન્દ્રમાં ગમન કરે છે આ અપેક્ષા અને પ્રમણ પૂર્વાષાઢા અને ઉત્તરાષાઢા કરે છે એ પ્રમાણે કહેવામાં આવ્યું છે તથા જે બે તારા બહાર છે તેઓ ચન્દ્રના પંદરમાં મંડળ પર ગતિ કરે છે આથી તેઓ સદા ચન્દ્રની દક્ષિણદિશામાં વ્યવસ્થિત રહે છે. આ કારણે તેઓ ચન્દ્રની દક્ષિણદિશામાં પ્રમોગ કરે
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા