Page Text
________________
प्रकाशिका टीका-सप्तमवक्षस्कारः सू० १४ मुहूर्तगतिनिरूपणम्
१९५ नाह- गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'पंप जोयणसहस्साई' पञ्चयोजनसहस्राणि 'एगं च अट्ठारसुतरं जोयणसयं' एकं च अष्टादशोतरं योजनशतम् 'चोदसय पंचुतरे भागसए गच्छइ' चतुर्दशच पश्चोतराणि-पञ्चाधिकानि भागशतानि गच्छति । कस्य सम्बन्धिन इमे भागा स्तत्राह-'मंडलं' इत्यादि, 'मंण्डलं च तेरसहिं सहस्से हिं सत्तहि पणवीसेहि सरहिं छे ता' मण्डलं सर्वव ह्य तृतीयमण्डलं च त्रयोदशभिः सहसैः पञ्चविंशत्यधिकैः सप्तभिः शतैश्छित्वेति । अयं भावः-अत्र सर्वबाह्य तृतीयमण्डले परिधेः प्रमाणं लक्षत्रयं सप्तदशसहस्त्राणि अष्टौशतानि पश्चपञ्चाशदधिकानि ३१७८५५, एतत् परिधिप्रमाणं द्वाग्यामेकविंशत्यधिकाभ्यां गुण्यते जातं सप्तकोट यो द्वौलक्षौ पञ्चचत्वारिंशत् सहस्त्रणि नवशतानि पश्चपश्चाशदधिकानि ७०२४५९५५, आसां च संख्यानां त्रयोदशसहस्त्रैः पञ्चविंशत्यधिक सप्तशतैः १३७२५, भागे हृते लब्धं भवति पञ्चसहस्राणि अष्टादशाधिकमेकशतम् ५११८, शेषभागा १७८ ॥ विशेषतस्तु सूर्यप्रस्तावे द्रष्टव्यं विस्तरभयानात्र लिख्यते ॥ प्रश्न के उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं-'गोयमा! पंच जोयणसहस्साई एगंच अट्ठारसुतरं जोयसयं चोद्दसय पंचुतरे भागसए गच्छइ' हे गौतम ! वह उस समय ५११८ योजन एवं १४०५ भाग तक जाता है 'मंडलं च तेरसहिं सहस्सेहि सत्तहिं पणवीसेहिं सएहि छेता' ये भाग १३७२५ से मंडल की परिधि को विभक्त करने पर प्राप्त होते हैं-इसका भाव ऐसा है सर्वबाह्य जो तृतीय मंडल है उसकी परिधि का प्रमाण ३१७८५५ है इस प्रमाण में २२१ का गुणा करने पर सीतर करोड चौवीस लाख पांच हजार नौ सौ पचपन ७०२४५९५५ इतनी संख्या आती है इस संख्या में १३७२५ का भाग देने पर ५११८ लब्ध आते हैं
और शेष स्थान पर १४०५ भाग बचते हैं । इस सम्बन्ध में और विशेष जानने के लिये सूर्य प्रकरण देखना चाहिये। विस्तार हो जाने के भय से हम उसे यहां पुनः नहीं लिख रहे हैं। કરે છે ત્યારે તે એક મુહૂત મા કેટલા ક્ષેત્રને પાર કરે છે? આ પ્રશ્નના જવાબમાં પ્રભુ अछे-'गोयमा ! पंच जोयणसहस्साई एगं च अट्ठारसुतर जोयणसयं चोदसय पंचत्तरे भागसए गच्छई' ३ गोतम ! ते १५ ते ५११८ यो तम १४८५ ला सुधा तय छ. 'मडलं च तेरसहिं सहस्से हिं सतहिं पणवीसेहि सरहिं छेत्ता' से लागी १३७२५ थी મંડળની પરિધિને વિભક્ત કર્યા બાદ પ્રાપ્ત થાય છે. આને ભાવ આ પ્રમાણે છે–સર્વબાહ્ય જે તૃતીયમંડળ છે–તેની પરિધિનું પ્રમાણ ૩૧૭૮૫૫ છે. આ પ્રમાણમાં ૨૨૧ ને ગુણિત કરવાથી સિત્તેર કરોડ વીસ લાખ પાંચ હજાર નવસે પંચાવન ૭૦૨૪૫૯૫૫ આટલી સંખ્યા આવે છે. આ સંખ્યામાં ૧૩૭૨૫ને ભાગાકાર કરવાથી પ૧૧૮ લબ્ધ આવે છે. અને શેષ સ્થાન ઉપર ૧૪૦૫ ભાગ વધે છે. આ સંબંધમાં અને વિશેષ જાણવા માટે સૂર્ય પ્રકરણ જોઈ લેવું જોઈએ. વિસ્તાર-ભયથી અમે અહીં પુનઃ સ્પષ્ટ કરતા નથી,
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
| SR No. | 006356 |
| Book Title | Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 03 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 567 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 35 MB |