________________
६८
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे
कूटम् ८, 'सुरदेवीकूडे ९' सुरादेवीकूटम् - सुरादेव्यपि इलादेवीवत् तस्याः कूटम् ९ 'हेमव यकूडे १०' हैमवतकूटम् - हैमवत वर्षाधिपतिदेव कूटम् १०, 'वेसमणकूडे ११' वैश्रवणकूटं वैश्र वणः कुबेरो लोकपाल विशेषः तस्य कूटम् ११,
अथ तेषामेव कूटानां स्थानादि स्वरूपं प्रश्नोत्तराभ्यां प्रदर्शयितुमाह- 'कहि णं भंते !" इत्यादि, 'कहि णं भंते! चुल्लहिमवंते वासहरपव्वए सिद्धाययणकूडे णामं कूडे पणते ?" हे भदन्त ! कुत्र खल क्षुद्र हिमवती वर्षधरपर्वते सिद्धायतनकूटं नाम कूटं प्रज्ञप्तम् ? इति गौतमस्य प्रश्नः, भगवानाह -‘गोयमा !' हे गौतम ! 'पुरस्थिमलवण समुहस्स पच्चस्थिमेणं चुल्लtrinase पुरस्थमेणं एत्थ णं सिद्धाययणकूडे णामं कूडे पण्णत्ते' पौरस्त्य लवण समुद्रस्य पश्चिमेन क्षुद्रहिमवत्कूटस्य पौरस्त्येन अत्र खल सिद्धायतनकूटं नामकूटं प्रज्ञसम्, तत्र - सिद्धा यतनकूटस्य प्रथमतया मानाद्याह- 'पंचजोयणसयाई' इत्यादि 'पंच जोयणसयाई उद्धं उच्चतेणं' नवरम् - पञ्च योजनशतानि पञ्चशतयोजनानि ऊर्ध्वम् उच्चत्वेन, मूले (मूलदेशावच्छेदेन) सिद्धायतनकूटं यावदस्ति तावदाह - मूले पञ्चेत्यादि - 'मूले पंच जोयणसयाई विक्ख
कूट है वह वैश्रवणकूट है ( कहि णं भंते ! चुल्लहिमवंते वासहरपव्वए सिद्धाययकूडे णामं कूडे प.) भदन्त ! क्षुद्रहिमवत् वर्षधर पर्वत पर सिद्धायतन नामका कूट कहाँ पर कहा गया है १ इसके उत्तर में प्रभु कहते है ( गोयमा ! पुरत्थिमलवणवमुद्दस्स पच्चत्थिमेणं चुल्लहिमवंत कूडस्स पुरस्थिमेणं एत्थ णं सिद्धाय
कूडे णाकडे पण्णत्ते) हे गौतम ! पूर्वदिग्वर्त्ती लवण समुद्र की पश्चिमदिशा में एवं क्षुद्र हिमवत् कूट की पूर्वदिशा में सिद्धायतन कूट नामका कूट कहा गया है (पंच जोयणसयाई उद्धं उच्चतेणं मूले पंच जोयणसयाई विक्खंभेणं मज्झे तिष्णिय पण्णत्तरे जोयणसए विक्खंभेणं उपि अद्वाइज्जे जोयणसए विक्खभेणं, मूले एगं जोयणसहस्सं पंचय एगासीए जोयणसए किंचिविसे साहिए परिक्खेवेणं मज्झे एगं जोयणसहस्सं एगंच छलसीयं जोयणसयं किंचिंविसेसूणं
સુરાદેવી પણ એક વિશિષ્ટ દેવી છે. હૈમવત વર્ષના અધિપતિ દેવના જે ફૂટ છે તે હૈમवत छूट छे. वैश्रवणु-डुमेरन ने छूट छे ते वैश्रवण छूट छे. 'कहि णं भंते ! चुल्लहिम वासहरपव्वए सिद्धाययणकूडे णामं कूडे पण्णत्ते' हे लहांत ! क्षुद्रहिभवत् वर्षधर पर्वत उपर सिद्धायतन नामे ने छूट छे तेयां आवे छे ? सेना वामां अलु उडेछे - 'गोयमा ! पुरत्थि मलवण समुहस्स पच्चत्थिमेणं चुल्ल हिमवंतकूडस्स पुरत्थिमेणं एत्थ णं सिद्धाययण कूडे णामं कूडे पणते' हे गौतम! पूर्व दिग्वर्ती सवड समुद्रनी पश्चिम दिशामा तेमन क्षुद्र हिभवत इंटनी पूर्व दिशाभां सिद्धायतन ऊंट नाम छूट आवेछे- पंचजोयणसयाई उद्ध उच्चत्तेणं मूले पंचजोयणसयाई विक्खभेण मज्झे, तिष्णिय पण्णत्तरे जोयणसए विक्खभेण, उप्पि अद्वाइज्जे जोयणसए विक्खंभेणं, मूले एगं जोयणसहस्सं पंचय एगासीए जोयणसए
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર