________________
प्रकाशिका टीका-पञ्चमवक्षस्कारः सू. ४ इन्द्रकृत्यावसरनिरूपणम्
६३१ कुञ्जरवनलता पद्मलताभक्तिचित्रम् ‘खंभुग्गय वइरवेइयापरिगयाभिरामं स्तम्भोद् तवज्रवेदिका परिगताभिरामम् 'विजाहरजमलजुअलजंतजुतंपिव अच्चीसहस्समालणीअ' विद्याधर यमलयुगलयन्त्रयुक्तमिव अर्चिसहस्रमालिनीयम् 'रूवगसहस्सकलियं व' रूपकसहस्रकलितम् 'भिसमाणं भिब्भिसमाणं' भास्यमानं बाभास्यमानम् 'चक्खुल्लोअणलेस्सं सुहफास सस्सिरीअरूवं' चक्षुलॊचनलेश्यम् सुखस्पर्शम् । सश्रीकरूपम् 'घंटावलिय महुरमणहरसरं' धण्टाबलिकमधुरमनोहरस्वरम् 'सुहं कंतं दरिसणिज्ज' शुभं कान्तं दर्शनीयम 'णिउणोविअ मिसिमिसिंतमणिरयणघंटिआजालपरिक्खितं निपुणोपेत 'मिसिमिसिंत' देदीप्यमानमणिरत्नघण्टिकाजाल परिक्षिप्तम् 'जोयणसहस्सविच्छिण्णं' योजनसहस्र विस्तीर्ण 'पंचजोयणसयमुश्विद्ध सिग्धं तुरिअं जगणं' पञ्चयोजनशतोच्चत्वम् शीघ्रम् त्वरित जवन अतिशयवेगवत 'णिव्वाहि' निर्वाहि प्रस्तुतकार्य निर्वहणशीलम् 'दिव्वं जाणविमाणं विउच्वाहि' दिव्यं यानविमानं विकुवस्व विकुर्वणाशक्त्या निष्पादय, एतेषामर्थः अस्मिन्नेव पञ्चमवक्षरकारे प्रथमसूत्रे द्रष्टव्यः, नवरम् योजनसहस्रविस्तीर्णमित्यत्र प्रमाणाङ्गुलनिष्पन्न योजनलक्ष विज्ञेयम् विउविता' विकुळ विकुर्वणाशक्त या निष्पाद्य 'एयमाणतिरं पञ्चप्पिणाहि' एताम् उक्तप्रकारामाज्ञप्तिकाम् प्रत्यय समर्पय एवं पालकाय आज्ञातिवान् इति ॥ सू० ४॥ विहग, व्याल, किन्नर, रुरु-मृग, सरभअष्टापद, कुंजर-हाथी, वनलता एवं पद्मलता, इन सबके चित्रों की रचना से आश्चर्यप्रद हो, इसके प्रत्येक खंभे में वज्रकी वेदिका हो और उससे यह-अभिराम हो, इत्यादि रूप से इसका वर्णन 'जइणणिवाहि' पद तक का जैसा इसी वक्षस्कार के ५ वे सूत्र में यान विमान का वर्णन पीछे किया जा चुका है वैसा ही वह यहां जानना चाहिये इन समस्त पदों की व्याख्या भी वहीं पर की जा चुकी है अतः वहीं से देखलेनी चाहिये इसे जो १ हजार योजन का विस्तीर्ण कहा गया है सो वह योजन प्रमाणागुल से निष्पन्न हुआ योजन ही गृहीत हुआ है ऐसा जानना चाहिये उत्सेधाङ्गुल से निष्पन हुआ योजन नही जानना चाहिये 'विउविता एयमाणतियं पच्चप्पि. णाहिं' ऐसे यान विमान की विकुर्वणा करके हमें शीध पीछे खबर दो ॥४॥ સરભ, અષ્ટાપદ, કુંજર- હાથી, વનલતા તેમજ પદ્મલતા એ બધાનાં ચિત્રોની રચનાથી એ આશ્ચર્ય પ્રદ હોય, એના દરેક સ્તંભમાં વજની વેદિકા હોય અને એનાથી એ અભિराम सातु हाय त्यादि ३५मां 24यान-विमाननु १९ - 'जइणणिव्वाहि' ५६ सुधी જેવું આ જ વક્ષસ્કારના પાચમાં સૂત્રમાં પહેલાં યાન-વિમાનના પ્રસંગ વખતે કરવામાં આવેલું છે તેવું જ વર્ણન અહીં પણ સમજવું. એ બધા પદની વ્યાખ્યા પહેલાં કરવામાં આવી છે. જિજ્ઞાસુઓ ત્યાંથી વાંચવા પ્રયત્ન કરે. આને જે ૧ હજાર જન જેટલું વિસ્તીર્ણ કહેવામાં આવેલું છે, તે જ પ્રમાણગુલથી નિપન થયેલે જન જ ગૃહીત थये। छ. Gत्सेधांशुस्था निन्न । योwn oregan न. 'विउवि ता एयमाणतिय पच्चप्पिणाहि' मेवा यान-विमाननी विए। 3री मभर तरत सम२ मापी. ॥ ४ ॥
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા