________________
४५
प्रकाशिका टीका - चतुर्थवक्षस्कारः सू० ४ गङ्गा सिन्धुमहानदी स्वरूपनिरूपणम् शब्दास्तेषामुन्नतिर्यत्र तादृशो मधुरस्वरो माधुर्य्यगुणविशिष्टस्वरयुक्तो यो नादः स्तं, स rasनति तथा तथा 'पासाइए४' प्रासादीयं दर्शनीयम् अभिरूपं प्रतिरूपं च एतद्वयाख्या प्राग्वत् ।
"
'सेणं' तत् गङ्गाप्रपातकुण्डम् खलु 'एगाए पउमवरवेइयाए' एकया पद्मवर वेदिकया 'एगेण य वणसंडेणं' एकेन च वनपण्डेन 'सच्चओ समता संपरिक्खित्ते' सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्तं परिवेष्टितम् अत्र 'वेइया वणसंडगाणां परमाणं वण्णओ' वेदिका वनषण्टयोः पद्मानां च वर्णको वर्णनमत्रैव जगतीसूत्रव्याख्यातो 'भाणियव्वो' भणितव्यः, 'तस्सणं inter कुंड' तस्य खलु गङ्गाप्रपातकुण्डस्य 'तिदिसिं तओ' त्रिदिशि त्रीणि 'तिसोवाणपडिरूवगा' त्रिसोपानप्रतिरूपकाणि सोपानत्रयपक्तिरूपाणि 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्तानि 'तं जहा ' तद्यथा 'पुरत्थमेणं' पौरस्त्ये पूर्वे पूर्वस्यां दिशि ' दाहिणेणं' दक्षिणे दक्षिणस्यां दिशि 'पच्चत्थिमेणं' पश्चिमे पश्चिमायां दिशि । 'तेसि णं तेषां खलु 'तिसोवाणपडिरुवगाणं' त्रिसोपानप्रतिरूपकाणाम् 'अयमेयारूवे' अयमेतद्रूपः अनुपदं वक्ष्यमाणस्वरूपो 'बण्णारहते हैं अनेक जातिके पक्षियों का जोडा यहां पर बैठकर नाना प्रकार के मधुर स्वरों से शब्द करता रहता है यह कुण्ड प्रासादीय है, दर्शनीय है, अभिरूप है और प्रतिरूप है इन पदों की व्याख्या पूर्व मे की जा चुकी है (से णं एगाए उमवर वेइयाए एगेणय वणसंडेणं सव्वओ समता संपरिक्खित्ते ) यह कुण्ड एक पद्मवरवेदिका से और एक वनपण्ड से चारों ओर से घिरा हुआ है यहां (वेड्या वणसंडगाणं परमाणं वण्णओ भाणियच्वो) वेदिका का वनषंडका और पद्मों का वर्णक जगती सूत्र की व्याख्या से कहलेना चाहिये - ( तस्सणं गंगप्प बायकुंडस्स तिदिसिं तओ तिसोबाणपडिरूवगा प.) उस गंगा प्रपात कुण्ड की तीन दिशाओं में तीन त्रिसोपान प्रतिरूपक हैं (तं जहा) जो इस प्रकार से हैं(पुरस्थिमेणं, दाहिणेणं पच्चत्थिमेणं) एक त्रिसोपानप्रतिरूपक पूर्वदिशा में है एक त्रिसोपान प्रतिरूपक दक्षिण दिशा में है और एक त्रिसोपान प्रतिरूपक पश्चिम
ફરતા રહે છે. અનેક જાતિએના પક્ષીઓના જોડા અહીં બેસીને અનેક પ્રકારના મધુર સ્વરાથી શબ્દો કરતાં રહે છે, એ કુડ પ્રસાદીય છે, દનીય છે, અભિરૂપ છે અને પ્રતિ३५ छे, थे यहोनी व्याच्या पहेला रवामां भावी छे. 'से णं एगाए पउमवरवेइयाए एगेण वणसंडेणं सब्वओ समता संपरिक्खित्ते' से झुंड ! पद्मवर वेहिथीने वनभडथी याभेर आवृत छे. अहीं 'वेइयावणसंडगाणं परमाणं वण्णओ भाणियच्वो' वेहिना, વનખંડના અને પદ્મોના વર્ણન વિષે ‘જગતી સૂત્રની’ વ્યાખ્યામાંથી જાણી લેવું જોઈ એ. 'तस्स णं गंगप्पवायकु 'डस्स तिदिसिं तओ तिसोवाणपडिरूवगा प०' ते गंगा प्रपात हुंउनी भ हिशायामां त्रण त्रिसोपान प्रति ३ है। छे 'तं जहा' ते या प्रभा छे. 'पुरत्थिमेणं दाहिणेणं पच्चચિમેળ' એક ત્રિસોપાન પ્રતિરૂપક પૂર્વ દિશામાં છે. એક ત્રિસેાપાન પ્રતિરૂપક દક્ષિણ દિશામાં છે,
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર