________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू०२२ नीलवन्तादिह्रदवर्णनम्
२४७ अथ येषां हूदानामन्तरमानं प्रागुक्तं तान् स्वरूपतो निर्दिशति । मूलम्-कहि णं भंते ! उत्तरकूराए णीलवंतबहे णामं दहे पण्णत्ते ? गोयमा ! जमगाणं दक्खिणिल्लाओ चरिमंताओ अट्टसए चोत्तीसे च तारि य सत्तभाए जोयणस्स अबाहाए सीयाए महाणईए बहुमज्झदेसभाए एत्थ णं णीलवंतबहे णामं दहे पण्णते दाहिणउत्तरायए पाईणपडीणविस्थिपणे जहेव पउमदहे तहेव पण्णओ णेयव्वो णाणत्तं दोहिं पउमवरवेइयाहिं दोहिं य वणसंडेहिं संपरिक्खिते, णीलवंते णामं णागकुमारे देवे सेसं तं चेव णेयव्वं, णीलवंतद्दहस्स पुव्वावरे पासे दस २ जोयणाइं अबाहाए एत्थ णं वीसं कंचणगपव्वया पण्णता, एगं जोयणसयं उद्धं उच्चत्तेणं ।
मूलंमि जोयणसयं पण्णत्तरि जोयणाई मज्झमि । उवरितले कंचणगा पण्णासं जोयणा हुंति ॥१॥ मूलंमि तिणि सोले सत्तत्तीसाइं दुण्णि मज्झंमि। अलावण्णं च सयं उवरितले परिरओ होइ ॥२॥ पढमित्थ नीलवंतो? बितीओ उत्तरकुरु२ मुणेयव्वो।
चंददहोत्थ तइओ३ एरावय४ मालवंतो य ५ ॥३॥ एवं वण्णओ अटो पमाणं पलिओवमट्टिइया देवा ॥ सू० २२ ॥ ___ छाया-क्य खलु भदन्त ! उत्तर कुरुषु नीलवद् ह्रदो नाम ह्रदः प्रज्ञप्तः, गौतम ! यमकयोर्दाक्षिणात्याच्चरमान्तात् अष्टशतं चतुर्विंशं चतुरश्च सप्तभागान् योजनस्य अबाधया सीताया महानद्या बहुमध्य देशभागः, अत्र खलु नीलवद्धदो नाम ह्रदः प्रज्ञप्तः, दक्षिणोत्त. रायतः प्राचीनप्रतीचीनविस्तीर्णः यथैव पद्मदः तथैव वर्णको नेतच्यः, नानात्वं द्वाभ्यां पद्मवरवेदिकाभ्यां द्वाभ्यां च वनषण्डाभ्यां सम्परिक्षिप्तः, नीलवान् नाम नागकुमारो देवः शेषं तदेव नेतव्यम्, नीलवद्धदस्य पूर्वापरे पार्श्व दश २ योजनानि अबाधयाऽत्र खलु विंशतिः काश्चनकपर्वताः प्रज्ञप्ताः, एकं योजनशतमूर्ध्वमुच्चत्वेन
मूले योजनशतं पञ्चसप्ततिर्योजनानि मध्ये । उपरितले कश्चनकाः पञ्चाशयोजनानि भवन्ति ॥१॥ मूले त्रीणि षोडशे सप्तत्रिंशे द्वे मध्ये ।
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા
