________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० २१ यमका राजधान्योर्वर्णनम् २०७
अथ यमिकयोरन्तर्भागवर्णकमाह-'जमियाणं' इत्यदि, 'जमिगाणं रायहाणीणं' यमिकयो राजधान्योः प्रत्येकम् 'अंतो' अन्तः-मध्यभागे 'बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते' बहुसमरमणीयो भूमिभागः प्रज्ञप्तः, तस्य 'वण्णगोत्ति' वर्णकः प्राग्वबोध्यः यथा प्राक् आलिङ्गपुष्करमिति वा यावत् पञ्चवर्णैर्मणिभिरूपशोभितः वनषण्ड विहीनो यावद् बहवो देवाश्च देव्यश्चाऽऽसते यावद् विहरन्तीति पर्यन्तोऽभिहितः सोऽत्रापि ग्राह्यः, विशेषजिज्ञासुभिः पञ्चमषष्ठसूत्रे विलोकनीये । 'तेसि णं बहुसमरमणिज्जाणं भूमिभागाणं बहुमज्झदेसभाए' तेषां च बहुसमरमणीयानां भूमिभागानां बहुमध्यदेशभागः, 'एत्थ गं' अत्र-अत्रान्तरे खलु 'दुवे उवयारियालयणा' द्वे उपकारिकालयने-उपकरोति-उपष्टभ्नाति प्रासादावतंसकानीत्युपकारिका-राजधानीपतिसत्कप्रासादावतंसकादीनां पीठिका, अन्यत्रत्वियमुपकार्योपकारिकेति प्रसिद्धा, उक्तं च-'गृहस्थानं स्मृतं राज्ञामुपकार्योपकारिका' इति सा लयनमिव-गृहमिवेत्युनामधारी देव अशोक वन के प्रासाद में निवास करते है, इसी प्रकार बाकी के तीनों देव वन सरीखे नाम वाले तत् तत् प्रासादों में निवास करते हैं।
अब यमिका राजधानीके अन्दरके भागका वर्णन करते हैं-'जमिगाणं' इ०
'जमिगाणं रायहाणीणं' प्रत्येक यमिका राजधानीके 'अंतो' मध्यभागमें 'बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते' अत्यन्त सम एवं रमणीय भूमिभाग कहा गया है। उसका वर्णन 'वण्णगोत्ति' जैसे पहले आलिंग पुष्करके समान यावत् पांच वर्ण वाले मणियोंसे शोभायमान थे एवं अनेक देव एवं देवियां शयन करते है यावत् विचरते है यह कथन पर्यन्त प्रथम कहे अनुसार समझ लेवें विशेष जिज्ञासु पांचवें एवं छटा सूत्र में देख लेवें। _ 'तेसिणं बहुसमरमणिजाणं भूमिभागाणं बहुमज्झदेसभाए' यह बहुसमरमणीय भूमिभागके ठीक मध्यभागमें 'एत्थणं' यहां पर 'दुवे उपयारियालयणा' दो उपकारिकालयन अर्थात् प्रासादावतंसक पीठिका जो उपकारिकाके नामसे प्रसिद्ध તે અશક નામવાળા દેવ અશેકવનના પ્રાસાદમાં નિવાસ કરે છે. એ જ પ્રમાણે બાકીના ત્રણે દેવે વનના નામ સરખા નામવાળા એ-એ પ્રાસાદમાં નિવાસ કરે છે.
इवे यभि। २०४धानीना मरना भागनु न ४२वाभा मावे छे. 'जमिगाणं'.
'जमिगाणं रायहाणीणं' १२४ यभि। २४धानीना अंतो' मध्य सागमा 'बहसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते' अत्यंत सम भने २मणीय मेवो भूमिला। उस छे. 'वण्ण गोत्ति' वर्णन भ पहेस मालि पु०४२नी स२॥ यावत् पाय पाप भलियोथी શેભાયમાન હતા. તેમજ અનેક દેવે અને દેવિયો શયન કરે છે. યાવત્ વિચારે છે. આ કથન પર્યન્ત પહેલાં કથનાનુસાર સમજી લેવું.
'तेसिंणं बहुसमरमणिज्जाणं भूमिभागाणं बहुमज्झदेसभाए' ते मई सभरभणीय भूमि माना सम२ मध्य भागमा 'एत्थणं' मडियां 'दुवे उवयारियाल यणा' से 6५કારિકાલયન અર્થાત પ્રાસાદાવતંસક પીઠિકા કે જે ઉપકારિકાના નામથી પ્રસિદ્ધ છે. કહ્યું
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર