________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० २ पद्महृदनिरूपणम् च वनषण्डेन सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्तः । वेदिका वनषण्डवर्णको भणितव्य इति । तस्य खलु पदमहदस्य चतुर्दिशि चत्वारि त्रिसोपानप्रतिरूपकाणि प्रज्ञप्तानि वर्णावासो भणित. च्यः इति । तेषां खलु त्रिसोपानप्रतिरूप फाणां पुरतः प्रत्येकं २ तोरणाः प्रज्ञप्ताः । ते खलु तोरणाः नानामणिमयाः तस्य खलु पद्महूदस्य बहुमध्यदेशभागः अत्र महद् एकं पद्म प्रज्ञप्तम् , योजनमायामविष्कम्भेण, अर्द्धयोजनं बाहल्येन, दश योजनानि उद्वधेन, द्वौ क्रोशावुच्छितम् , जलान्तात् सातिरेकाणि दश योजनानि सर्वाग्रेण प्रज्ञप्तानि । तत् खलु एकया जयत्या सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्तं, 'सा च जगतो' जम्बूद्वीपजगतीप्रमाणा, गवाक्षकटकोऽपि तथैव प्रमाणेनेति । तस्य खलु पद्मस्य अयमेतद्रूपो वर्णावासः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-वज्रमयानि मूलानि, रिष्टमयः कन्दः, वैडूर्यमयं नालं वैडूर्यमयानि बाह्यपत्राणि, जाम्बूनदमयानि आभ्यन्तरपत्राणि तपनीयमयानि केसराणि, नानामणिमयाः पुष्करास्थिभागाः, कनकमयीकर्णिका । सा खलु अर्द्ध योजनम् आयामविष्कम्भेण, क्रोशं बाहल्येन, सर्वकनकमयी अच्छा, तस्याः खलु कर्णिकायाः उपरि बहुसमरमणीयो भूमिभागः प्रज्ञप्तः, स यथानामकः आलिङ्गपुष्कर इति ॥सू. २॥ ___टीका-'तस्स णं' इत्यादि । 'तस्स णं बहुसमरमणिज्जस्स' तस्य क्षुद्रहिमवतः खलु बहुसमरमणीयस्य 'भूमिभागस्स बहुमज्झ देसभाए' भूमिभागस्य बहुमध्यदेशभागे अत्यन्तमध्यभागे 'एत्थ णं' अत्र इह खलु 'एके महं पउमदहे णामं दहे पण्णत्ते' एको महान् बृहन् पदमहदः तन्नामकः हृदः प्रज्ञप्तः, स च कीदृशः ? इत्यपेक्षायामाह-'पाइणपडिणायए' प्राचीनप्रतीचीनायत:-पूर्वपश्चिमयोर्दीर्घः 'उदीणदाहिणवित्थिणे' उदीचीन दक्षिणवीस्तीर्णः
पद्म हृद्का वर्णन 'तस्स णं बहुसमरमणिजस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थणं इक्केइत्यादि।
टीकार्थ-(तस्स णं बहुसमरमणिज्जस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए) उस क्षुल्ल हिमवंत पर्वत के बहुसमरमणीय भूमि भाग के ठीक बीच में (एत्थ णं एगे महं पउमदहे णामं दहें पण्णत्ते) एक विशाल पद्मद्रह नामका द्रह कहा गया है (पाईण पडिणायए उदीण दाहिण वित्थिपणे एगं जोयणसहस्सं आयामेणं, पंच जोयणसयाइं विक्खंभेणं, दस जोयणाई उव्वेहेणं अच्छे-सण्हे रययामयकूले जाव
पहनु वर्णन 'तस्स गं बहुसमरमणिज्जस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थ णं इक्के' इत्यादि।
टी-'तस्सणं बहुसमरमणिज्जस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए' ते दस हित पतिनामसभरमणीय भूभिमानी 18 १-थे 'एत्य णं एगे महं पउमदहे णाम दहे पण्णत्ते' से विश पाड नाम : छ. 'पाईण पईणायए उदीण दाहिणवित्थिण्णे एग जोयण. सहस्सं आयामेणं, पंचजोयणसयाई विक्खंभेणं, दस जोयणाई, उव्वेहेणं अच्छे सण्हे रययामय
ज०२ જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા
