________________
१२०
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे
पर्वतं प्रणिधाय प्रतीत्य अपेक्ष्येत्यर्थः आयामोच्चत्वोद्वेधविष्कम्भपरिक्षेपेण अत्रायामादीनां समाहारद्वन्द्वस्तेनैकवद्भावः तत्र क्षुद्र हिमवदुच्चत्वा पेक्षया प्रस्तुतो गिरिः महत्तरक एव अतिमहानेव आयामापेक्षया दीर्घतरक एव अतिदीर्घ एव, एवमुद्वेधाद्यपेक्षयाऽपि क्षुद्रहिमवतोऽयं गिरि महोद्वेषयुक्तः महाविष्कम्भयुक्तः महापरिक्षेपयुक्तो भावनीयः । इत्येवं महाहिमवतो arat मुक्त्वा त्वन्तरमाह - 'महाहिमवंतेय इत्थ देवे महिद्धीए जाव पलिओमटिइए परिवस' महाहिमवांश्चात्र देवः परिवसतीत्यग्रिमेणान्वयः स कीदृश: ? इत्याह-महर्द्धिको यावत् पल्योपमस्थितिकः - महर्द्धिक इत्यारभ्य पल्योपमस्थितिक इत्यन्तपदसङ्ग्रहः साथSष्टमसूत्रस्थ विजयदेवाधिकाराद् बोध्यः || सू० १३ ॥
अथ हरिवर्प नामक वर्षवक्तव्यमाह - 'कहिणं भंते' इत्यादि ।
मूलम् - कहि णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे हरिवासे णामं वासे पण्णत्ते ? गोयमा । णिसहस्स वासहरपव्वयस्स दक्खिणेणं महाहिमवंतवासहरमवान् ऐसा नाम कहा गया है उसका कारण " क्षुद्रहिमवान् वर्षधर पर्वतकी अपेक्षा इसका आयाम इसका उच्चत्व, इसका विष्कम्भ और इसका परिक्षेप यह सब अत्यधिक है, दीर्घतर है, 'अर्थात् क्षुद्रहिमवान् पर्वतकी उच्चता की अपेक्षा यह गिरि महत्तरक है अतिमहात् है और आयामकी अपेक्षा दीर्घतरक है इसी तरह उद्वेध आदि की अपेक्षा यह गिरि क्षुद्रहिमवान् के उद्वेधादिकी अपेक्षा महाउद्वेधवाला है महाविष्कंभवाला है और महापरिक्षेपवाला है । अथवा हे गौतम ! इस वर्षधर का जो ऐसा नाम हुआ है उसना कारण यह भी है कि इसमे महाहिमवान् नामका एक देव रहता है यह देव महर्द्धिक आदि विशेषणों वाला है यावत् इसकी एक पल्योपम की आयु है । यहां यावत्पद से संग्राह्य पाठ को अष्टम सूत्रस्थ विजय देवाधिकार से जान लेना चाहिए ॥१३॥ परिवसइ' हे गौतम! मे वर्षधर पर्वतनुं ने महाहिमवान् मेवु नाम मुडेवामां आवे છે તેનુ' કારણ ‘ક્ષુદ્રહિમવાન વધર પતની અપેક્ષાએ એના આયામ એની ઊ ંચાઇ એના વિષ્ણુભ અને એના પરિક્ષેપ એ બધું મહાન છે, અધિક છે, દી'તર છે.' એટલે કે ક્ષુદ્રહિમવાન્ પવની ઉચ્ચતાની અપેક્ષાએ એ ગિરિ મહત્તરક છે. અતિ મહાન છે અને આયામની અપેક્ષાએ દી'તરક છે. આ પ્રમાણે ઉદ્દેધની અપેક્ષાએ એ ગિરિ ક્ષુદ્રહિમવાના ઉદ્દેધાદિની અપેક્ષાએ મહા ઉદ્દેધવાળેા છે મહાવિક ભવાળા છે અને મહા પરિક્ષેપવાળે છે. અથવા હે ગૌતમ! એ વધરનુ જે એવું નામ પ્રસિદ્ધ થયું છે તેનું કારણ આ પણ છે કે એમાં મહાહિમવાન્ નામે એક ધ્રુવ રહે છે. આ દેવ મહદ્ધિક વગેરે વિશેષણા વાળે છે યાવત્ એનુ એક પત્યેાપમ જેટલુ આયુ છે. અહીં યાવત્ પદ્મથી સ ́ગ્રાહ્ય પાર્ટને અષ્ટમ સૂત્રસ્થ વિજય દેવાધિકારથી જાણી લેવા જોઇએ. ॥ સૂ. ૧૩ ૫
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
