________________
प्रकाशिका टीका सू, १९ उत्तरार्द्धभरते ऋषभकूट पर्वतनिरूपणम्
१४७
महार्दिको महाद्युतिक महाबलो महायशा महासौख्यः पल्योपमस्थितिकः परिवसति । स खलु तत्र चतसृणां सामानिकसाहस्रीणां चतसृणाम् अग्रमहिषीणां सपरिवाराणां तिसृणां परिषदां सप्तानाम् अनीकानां सप्तानाम् अनीकाधीपतीनां षोडशानाम् आत्मरक्षकसाहस्रीणाम् ऋषभकूटस्य ऋषभाया राजधान्या अन्येषां च खलु बहूनां देवानां च देवीनां च आधिपत्यं पौरषत्यं स्वामित्वं भर्तृत्वं महत्तरकत्वम् आज्ञेश्वरसेनापत्यं कारयन् पालयन् महताऽऽहतनाटय गीतवादिततन्त्रीतलतालत्रुटितधनमृदङ्ग प्रत्युत्पन्न वादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जानो विहरति, स तेनार्थन एवमुच्यते । ऋषभकूट ऋषभक्ट इत्यारभ्य "क्व खलु भदन्त ! ऋषभस्य देवस्य ऋषभानाम राजधानी
स्वी, महासुखी एवं पल्योपम की स्थिति वाला है रहता है वहां वह चार हजार सामानिक देवों का, चार सपरिवार अग्रमहिषियों का तीन परिषदाओं का, सात अनीकों का, सात
काधिपतियों का सोलह हजार आत्मरक्षकदेवों का तथा ऋषभकूट की ऋषभा राजधानी का एवं अन्य और वहां के निवासी अनेक देवों का और देवियों का आधिपत्य पौरपत्य स्वामित्व भर्तृत्व, महत्तरकन्व, आज्ञेश्वर सेनापत्य करवाता हुआ, पलवाता हुआ, जोर २ से चतुर बजाने वालों के द्वारा बजाये गये नाट्य, गीत के बाजों की, तन्त्री, तल, ताल, आदि रूप बाजों की ध्वनि पूर्वक दिव्य भोग भोगों को भोगता हुआ आनन्द के साथ रहता है । इस कारण गौतम ! मैंने एवं अन्यतीर्थंकरो ने ऋषभकूट इस नाम से उस पहाड़ का नाम कहा है । हे भदन्त ! ऋषभदेव की ऋषभा नामकी राजधानी कहां पर है ? इसके उत्तर में प्रभु श्रीकहते हैं - हे गौतम !
નામના દેવ કે જે મહદ્ધિક મહાવ્રુતિક મહાખલ, મહાયશસ્વી, મહાસુખી તેમજ પાપમની સ્થિતિવાળા છે. તે રહે છે. ત્યાં તે ચાર હજાર સામાનિક દેવાનુ ચાર સપરિવાર અગ્રમહિષીઓનું ત્રણ પરિષદાઓનું સાત અનીકાનું સાત અનીકાધિપતિચેાનુ' સેાળ હજાર આત્મરક્ષક દેવાનુ તેમજ ઋષભકૂટની ઋષભારાજધાનીના તેમજ બીજા કેટલાક ત્યાંના નિવાસી અનેક દેવા અને દેવીએતુ આધિપત્ય પૌપત્ય, સ્વામિત્વ ભર્તૃત્વ, મહત્તરકત્વ આજ્ઞેશ્વર સેનાપત્ય કરવાતાં, પાલન કરવાતા, ચતુર વાદા વડે ખૂબ જોરથી વગાડેલા વાજાએ ગાયેલા ગીતા, નાચેા તેમજ તન્ત્રી, તલ, તાલ આદિ રૂપ વિશેષ વાદ્યોની ધ્વનિ પૂવક દિવ્ય ભાગને ઉપભેાગ કરતા આન ંદપૂર્વક ત્યાં રહે છે. આ કારણથી હે ગૌતમ! મેં અને ખીજા તીર્થંકરોએ ઋષભકૂટ આ નામથી આ પર્વતને સ'એધિત કરેલ છે. હે ભદ્રંત ઋષભદેવની ઋષભાનામક રાજધાની કયા સ્થલે આવેલી છે. એના જવાબમાં પ્રભુ શ્રી કહે છે, જે ગૌતમ ! ઋષભદેવની ઋષભા નામક રાજધાની ઋષભકૂટની દક્ષિણ દિશામાં તિય ક
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
