Page Text
________________
८०
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे परिसमाप्तिकाले हस्तनक्षत्रं भवति (५४) । पञ्चपञ्चाशत्तमस्य पर्वणः परिसमाप्तिसमये चित्रा नक्षत्रं ज्ञेयं (५५)। यतोहि (अत ऊर्ध्व चित्रादीनि अभिजित् पर्यन्तानि ज्येष्ठावानि अष्टौ नक्षत्राणि क्रमेण वक्तव्यानीत्युक्ति रस्तीति) तेन षट्पश्चाशत्तमस्य पर्वणः परिसमातिकाले स्वातीनक्षत्र भवति (५६) । समपश्चाशत्तमस्य पर्वणः समाप्तिकाले विशाखानक्षत्रं भवति (५७) । अष्टपञ्चाशत्तमस्य पर्वणः परिसमाप्तिकाले अनुराधानक्षत्रं ज्ञेयं (५८) एकोनषष्टितमस्य पर्वणः परिसमाप्तिकाले मूलनक्षत्रं भवति (५९)। पष्टितमस्य पर्वणः समाप्तिकाले पूर्वाषढानक्षत्रं भवति (६०)। एकषष्टितमस्य पर्वणः समाप्तिकाले उत्तराषाहानक्षत्रं भवति (६१) । द्वापष्टितमस्य पर्वणः समाप्तिसमये अभिजिन्नक्षत्रं भवतीति (६२) क्रमेण पर्वपरिसमापकानि नक्षत्राणि प्रतिपादितानि । एतानि नक्षत्राणि युगस्य-पञ्चवर्षात्मककालविशिष्टस्य युगनामधेयस्य समयस्य पूर्वार्द्ध-सार्द्धद्वयवर्षप्रमाणके समये-एकत्रिंशन्मासात्मके काले द्वाषष्टिसंख्येषु पर्वसु यथाक्रमं युक्तानि-पर्व परिसमापकतया प्रतिपादितानि इत्यवधेयानि । उत्तराफाल्गुनी नक्षत्र होता है (५३) चोपनवें पर्व की समाप्ति काल में हस्त नक्षत्र होता है (५४) पचपनवें पर्व की समाप्ति काल में चित्रा नक्षत्र होता है (५५) कारण की इसके पश्चात् चित्रा से लेकर अभिजित् पर्यन्त के ज्येष्ठा को छोडकर आठ नक्षत्र क्रम से कहना चाहिये यह युक्ति होने से छप्पनवें पर्व की समासि काल में स्वाति नक्षत्र होता है (५६) सतावनवे पर्व की समाप्ति काल में विशाखा नक्षत्र होता है (५७) अठावनवे पर्व की समाप्ति काल में अनुराधा नक्षत्र होता है (५८) उनसाठवे पर्व की समाप्ति काल में मूल नक्षत्र होता है (५९) साठवे पर्व की समाप्ति काल में पूर्वाषाढा नक्षत्र होता है (६०) इकसठवें पर्व की समाप्ति काल में उत्तराषाढा नक्षत्र होता है (६१) बासठवें पर्व की समासि काल में अभिजित् नक्षत्र होता है (६२) इस प्रकार क्रमानुसार पर्व परिसमाक नक्षत्रों का प्रतिपादन किया है ये नक्षत्र युग माने पांच वर्ष विशिष्ट काल के पूर्वाई माने ढाई वर्ष प्रमाण वाले समय में નક્ષત્ર હોય છે. (૫૩) ચેપનમ પર્વની સમાપ્તિ કાળમાં હરત નક્ષત્ર હોય છે. (૫૪) પંચાવનમા પર્વની સમાપ્તિ કાળમાં ચિત્રા નક્ષત્ર હોય છે. (૫૫) કારણ કે આના પછી ચિત્રાથી લઈને અભિજીત સુધીના જ્યેષ્ઠા નક્ષત્રને છોડીને આઠ નક્ષત્ર કમથી કહેવા જોઈએ આ યુતિ હોવાથી છપ્પનમા પર્વની સમાપ્તિ કાળમાં સ્વાતિ નક્ષત્ર હોય છે (૫૬) સતાવનમા પર્વની સમાપ્તિ કાળમાં વિશાખા નક્ષત્ર હોય છે. (૫૭) અઠાવનમા પર્વની સમાપ્તિ કાળમાં અનુરાધા નક્ષત્ર હોય છે (૫૮) ઓગણસાઠમા પર્વની સમાયિકાળમાં મલનક્ષત્ર હોય છે. (૫૯) સાઠમાં પર્વની સમાપ્તિ કાળમાં પૂર્વાષાઢા નક્ષત્ર હોય છે. (૨) એકસઠમા પર્વની સમાપ્તિમાં ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર હોય છે. (૨૧) બાસઠના પર્વની સમાપ્તિકાળમાં અભિજીત નક્ષત્ર હોય છે. (૨) આ રીતે યથાક્રમ પર્વ પરિસમાપક નક્ષત્રોનું કથન કરેલ છે. આ નક્ષત્ર યુગ એટલે કે—પાંચ વર્ષવાળા કાળના પૂર્વ અધું.
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર:
| SR No. | 006352 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 1111 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 77 MB |