________________
सूर्यशप्तिप्रकाशिका टीका सू० ८९ अष्टादश'प्राभृतम् विंशतिर्योजनसहस्राणि सूर्यः ऊर्ध्वमुच्चत्वेत, अर्द्धचतुर्विशानि चन्द्रः एके एवमाहुः २३ । एके पुनरेवमाहुस्तावत् चतुविंशतियोजनसहस्राणि सूर्यः ऊर्ध्वमुच्चत्वेन, अर्द्धपञ्चविंशानि चन्द्रः, एके एवमाहुः २४ । एके पुनरेवमाहुस्तावत् पञ्चविंशति यॊजनसहस्राणि सूर्यः ऊर्ध्वमुच्चत्वेन, अर्द्ध पइविंशानि चन्द्रः, एके एवमाहुः २५ । वयं पुनरेवं वदामस्तावत् अस्याः रत्नप्रभायाः पृथिव्याः बहुसमरमणीयात् भूमिभागात् सप्तनवति योजनशतानि ऊर्ध्व उत्प्लुत्य अधस्तनं ताराविमानं चारं चरति, अष्टौ योजनशतानि ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य सूर्यविमानं चारं चरति, अष्टाशीतानि योजनशतानि ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य चन्द्रविमानं चारं चरति, नव योजनशतानि ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य उपरि ताराविमानं चारं चरति, अधस्तात् ताराविमानात् दशयोनानि ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य सूर्यविमानं चारं चरति, नवति योजनानि ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य चन्द्रविमानं चारं चरति, दशोत्तरं योजनशतं ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य उपरितने तारारूपे चारं चरति, सूर्यविमानात अशीति योजनानि ऊर्य उत्प्लुत्य चन्द्रविमानं चारं चरति योजनशतं ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य उपरितने तारा रूपे चारं चरति । तावत् चन्द्रविमानात् खलु विंशति योजनानि ऊर्ध्वमुत्प्लुत्य उपरितने तारा रूपे चारं चरति, एव मेव सपूर्वापरेण दशोत्तरयोजनशतं बाहल्यं तीयेक् संख्येये ज्योतिषविषये ज्योतिषं चारं चरति, इत्याख्यातं इति वदेत् ।सू०८९।
टीका-सप्तदश प्राभृतस्याष्टाशीतितमे सूत्रे चन्द्रादीनां च्यवनोपपातौ सम्यग विविच्य सम्प्रत्यष्टादशं प्राभृतं प्रारभ्यते-तस्य चायमर्थाधिकारस्तत्र 'उच्चत्ते' उच्चत्वं चन्द्रादीनां समतलाद् भूभागात् ऊर्ध्वमुच्चत्वं यावत् तिप्रदेशे व्यवस्थितत्वं तत् स्वरूपं स्वमतं
___ अठारहवें प्राभृत का प्रारंभअब अठारहवां प्राभृत प्रारंभ किया जाता है-इस प्राभृत में चंद्रादि के उच्चत्व विषय का प्रतिपादन किया जाता है-अतः इस विषय संबंधी प्रश्नोत्तर सूत्र कहते हैं-(ता कहं ते उच्चत्ते) इत्यादि। ___टीकार्थ-सत्रहवें प्राभृत के अठासीवें सूत्र में चंद्रादी के च्यवन एवं उपपात का सम्यक प्रकार से विवेचन करके अब अठारहवाँ प्राभृत प्रारंभ किया जाता है। इसका अधिकार सूत्र इस प्रकार है (उच्चत्ते) चंद्रादि के समतल भूभाग से ऊपर में उच्चत्व जितने प्रदेश में व्यवस्थित रहता है उसका स्वरूप स्वमत
અઢારમા પ્રાભૃતનો પ્રારંભ હવે અઢારમું પ્રાભૃત પ્રારંભ કરવામાં આવે છે. આ પ્રાભૃતમાં ચંદ્રાદિના ઉચ્ચત્વના સંબંધમાં પ્રતિપાદન કરવામાં આવે છે. તેથી આ વિષય સંબંધી પ્રશ્નોત્તર સૂત્ર કહેવામાં यावे छे.-(ता कहं ते उच्चत्ते) त्यादि.
ટીકાથ–સત્તરમા પ્રાભૂતના અઠયાસીમા સૂત્રમાં ચંદ્રાદિના વન અને ઉપપાતનું સારી રીતે વિવેચન કરીને હવે આ અઢારમું પ્રાકૃત પ્રારંભ કરવામાં આવે છે. આનું अधि२ सूत्र या प्रमाणे छ.-- (उच्चत्ते) यहिनु समतल भुभागथी 6५२नु उच्यत्व જેટલા પ્રદેશમાં વ્યવસ્થિત રહે તેનું સ્વરૂપ સ્વમત પરમતથી પ્રતિપાદન કરવાના હેતુથી
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: