________________
६२२
सूर्यप्राप्तिसूत्रे मासभाविनी आवृत्ति श्चतुर्थी स्यात्, अतोऽत्र चत्वारो गुणकराशयः। स च गुणराशिः, रूपोनो विधेयः-४-१=३। जातस्त्रिकः । अनेन गुणकेन प्राक्तनो ध्रुवराशिः(५७३। ०) त्रिसतत्यधिकानि पञ्चशतानि मुहूर्तानाम्, एकस्य च मुहूर्तस्य षट्त्रिंशद् द्वापष्टिभागाः, एकस्य च द्वापष्टिभागस्य षट्सप्तषष्टिभागा गुणनीयाः-(५७३।१३ )+३=(१७१९।।
6) जातानि सप्तदशशतानि एकोनविंशत्यधिकानि मुहूर्तानाम् , मुहूर्तगतानां च द्वापष्टिभागानामष्टोत्तरं शतम्, एकस्य च द्वापष्टिभागस्य अष्टादश सप्तपष्टिभागाः। तत एतेभ्यः षोडशभिः शतैरष्टात्रिंशदधिकैः १६३८, मुहूर्तानाम्, एकस्य च मुहूर्तस्याष्टाचत्वारिंशता द्वापष्टिभागः ६, एकस्य द्वाषप्तिभागसत्कानां सप्तपष्टिभागानां द्वात्रिंशदधिकेन शतेन २० अर्थात (१६३८।१३। 2225) एतत्तुल्यै र्मुहूत्ताद्यैः द्वौ नक्षत्रपर्यायौ भवतः। यथा-(१७१९।
२७)-(१६३८।। 25)=(८१।३।१२-४७) अतः पश्चात् स्थिताः एकाशीति मुहूर्ता
पूर्वोक्त गाथा में प्रदर्शित क्रम की अपेक्षा से दूसरी माघमास भाविनी आवृत्ती चोथी होती है। अतः गुणकराशि को रूपोन करे ४-१=३ तो तीन होते हैं । इस गुणक से पूर्व की ध्रुवराशि (५७३ ।। पांच सो तिहतर मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया छत्तीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छह भाग से गुणा करे (५७३ ।। )+३=(१७१९।
७) गुणा करने से सत्रह सो उन्नीस मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया एक सो आठ भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया अठारह भाग होते हैं । इनमें से सोलह सो अडतीस मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया अडतालीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया एकसो बत्तीस 1 भाग (१६३८ ।।१७) इतने प्रमाण वाले नक्षत्र पर्याय से दो नक्षत्र पर्याय शुद्ध होते हैं। जो इस प्रकार (१७१९ । । । ८)-(१६३८ । । । 12.)=(८१ । । । ३) इस प्रकार शोधित करने से पश्चात् इक्यासी બીજી માઘમાસભાવિની આવૃત્તિ ચેથી થાય છે. તેથી ગુણકરાશી ચાર થાય છે. એ ગુણકરાશિને રૂપોન કરવી. ૪–૧=૩ રૂપાન કરવાથી ત્રણ થાય છે. આ ગુણકથી પહેલાંની ધૃવરાશી (૫૭૩૪ પાંચસોતાંતેર મુહૂર્ત તથા એક મુહૂર્તના બાસઠિયા છત્રીસભાગ तथा मासाठया से भागना ससठिया छमारानी गुण।२ ४२३१. (५७।३३।६२, दुछ+3= (૧૭૧૯૩૬, ૭) ગુણાકાર કરવાથી સત્તરસે ઓગણીસ મુહૂર્ત તથા એક મુહૂર્તના બાસઠિયા એકસો આઠ ભાગ તથા બાસડિયા એકભાગના સડસઠિયા અઢારભાગ થાય છે. આમાંથી સોળસો આડત્રીસ મુહૂર્ત તથા એક મુહૂર્તન બાસઠિયા અડતાલીસ ભાગ ૬ तथा मासाBया से भागना ससडिया मेसे। मत्रीसमा १३२,६७ (१९3८1१३६३२,६७) આટલા પ્રમાણવાળા નક્ષત્ર પર્યાયમાંથી બે નક્ષત્ર પર્યાય શુદ્ધ થાય છે. જે આ પ્રમાણે (१७१८४११६६७)-(१९३८४६१३३)(८१५८३३) मा प्रमाणे शधित ४२वाथी
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૨