Page Text
________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ७७ द्वादशं प्राभृतम्
६१७
६६
६२-६७
"
EXEC
२४
६ 6
एकस्य च मुहूर्त्तस्य षट् त्रिंशद् द्वापष्टिभागाः, एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य षट् सप्तषष्टिभागा इति । एकेन गुणितोऽपि तथैव तिष्ठति, सर्वेषामेकगुणितत्वात् । अत एव गुणनफलमपि तदेव (५७३) अत एतस्मात् ( ५४९ | ) एकोनपञ्चाशदधिकैः पञ्चभिः शतैर्मुहुत्तानाम्, एकस्य च मुहूर्त्तस्य चतुर्विंशत्या द्वाषष्टिभागैः, एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य षट्षष्टया सप्तषष्टिभागैरभिजिदादीनि उत्तराफाल्गुनी पर्यन्तानि एकोनविंशतिनक्षत्राणि शोध्यानि - (५७३।६।७) - (५४९|| )= (२४|| ) पश्चात् स्थिता चतुर्विंशर्ति मुहूर्त्ताः, एकस्य च मुहूर्त्तस्य एकादश द्वाषष्टिभागाः एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य सप्त सप्तषष्टिभागा इति अस्माद्धस्तनक्षत्रं न शुध्यति । हस्तनक्षत्रस्यार्द्धक्षेत्रत्वात्तन्मानं त्रिंशन्मुहूर्त्ताः, अतस्त्रिंशद्धयः परिशोधनेन शेषास्तिष्ठेयुरिति शोध्यते यथा - ३० - ( २४३)= (५|| का बासठिया छत्तीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छ भाग रूप ध्रुवराशि को एक से गुणा करने से उसी रूप रहता है। सभी संख्या को एक से गुणा करने से वही रूप से रहता है, अतएव गुणनफल भी वही होता है (५७३ ।। २७) इन संख्या में से (५४९ । । पाँच सो उनचास मुहूर्त तथा एक मुहूर्तका वासठिया चौवीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छियासठ भाग से अभिजित् नक्षत्र से लेकर उत्तराफाल्गुनी पर्यन्त के उन्नीस नक्षत्र को शोधित करे - ( ५७३ । ।) - (५४९ । ३ । २ ) = (२४) शोधन करने से पश्चात् चोवीस मुहूर्त तथा एक मुहूर्तका बासठिया ग्यारहभाग, तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया सातभाग रहता है । इस संख्या से हस्त नक्षत्र शुद्ध नहीं होता है । हस्त नक्षत्र अर्द्धक्षेत्र बाला होने से उसका प्रमाण तीस मुहूर्त का है । अतः तीस से शोधन करे जैसे की ३०-(२४।३।४६न्छ –(५१) इससे यह फलित होता है कि- हस्त नक्षत्र का પાંચસે તાંતેર મુહૂત તથા એક મુહૂતના ખાડિયા છત્રીસ ભાગ તથા ખાડિયા એક ભાગના સડસયિા છે ભાગ રૂપ ધ્રુવરાશિના એકથી ગુણાકાર કરવા. ગુણાકાર કરવાથી એજ પ્રમાણે રહે છે, એકને ગુણવાથી એજ સ્થિતિમાં રહે છે, તેથી જ ગુણુન ફળ પણ मेन (५७3|ई| हुई, ६७) रहे छे, आ संख्याभांथी (१४८ाई । ई, उ ) पांथसेो भोगપચાસ મુષ્કૃત તથા એક મુહૂર્તના ખાસયિા ચાવીસ ભાગ તથા ખાસિયા એક ભાગના સડસઠયા છાસઠ ભાગથી અભિજીત્ નક્ષત્રથી લઇને ઉત્તરાફાલ્ગુની પન્તના ઓગણીસ नक्षत्रने शोधित ४२वा. (५७ई ।, उ ) - (१४ईई, उ) = (२४) शोधन કરવાથી પછીથી ચાવીસ મુહૂત તથા એક મુહૂતના ખાસિયા અગ્યાર ભાગ તથા બાસિયા એક ભાગના સડસઠયા સાત ભાગ રહે છે. આ સંખ્યાથી હસ્ત નક્ષત્ર શોધિત થઈ શકતુ નથી. હસ્તનક્ષત્ર અ ક્ષેત્રવાળુ હોવાથી તેનું પ્રમાણુ તીસ મુહૂતનું છે તેથી ત્રીસમાંથી शोधन प्रेम -३०- (२४|| ) ( पाई, उ ) सनाथी मे इक्षित थाय छे
६२-६७
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
| SR No. | 006352 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 1111 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 77 MB |