________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ७२ द्वादश प्राभृतम् ऋतु संवत्सरः, तावत् सः खलु कियता रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत ?, तावत् त्रीणि पष्टि:-रात्रिन्दिवशनानि रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् , तावत् स खलु कियता मुहूत्तोंग्रेण आख्यात इति वदेत , तावद् दशमुहत्तसहस्राणि अष्टौ च शतानि मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् । तावद् एतेषां खलु पश्चानां संवत्सराणां चतुर्थस्य आदित्यसंवत्सरस्य आदित्यो मास स्त्रिंशन्मुहर्नेन अहोरात्रेण गण्यमानः कियता रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् ? तावत् त्रिंशद्रात्रिन्दिवानि अद्धभागं च रात्रिन्दिवस्य रात्रिन्दिवाग्रण आख्यात इति वदेत् , तावत् स खलु कियता मुहर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् , तावद् नवपञ्चदशमुहूर्तशतानि मुहूर्ताग्रण आख्यात इति वदेत् , तावद् एष खलु अद्धा द्वादशकृत्वः आदित्यः संवत्सरः, तावत् स खलु कियता रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् , तावत् त्रीणि पटू षष्टिः रात्रिन्दिवशतानि रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् ॥ तावत् सः खलु कियता मुहर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत ?. तावद् दशमुहर्तस्य सहस्राणि नवाशीतिमुहत्तशतानि मुहाग्रेण आख्यात इति वदेत् । ताव देतेषां पञ्चानां सम्वत्सराणां पञ्चमस्याभिवतिसंवत्सरस्य अभिवद्धितो मासस्त्रिंशन्मुहर्तेन गण्यमानः कियता रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् ?, तावदेकत्रिंशद्रात्रिन्दिवानि एकोनत्रिंशच्चमुहूर्ताः सप्तदश द्वापष्टिभागाः, मुहूर्तस्य रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् । तावत् स खलु कियता मुहूत्तीग्रेण आख्यात इति वदेत् ?, तावत् नवैकोन पष्टिमुहत्तशतानि सप्तदश द्वापष्टिभागा मुहूत्र्तस्य मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् । तावद् एष खलु अद्धा द्वादशकृत्वः अभिवद्धितसंवत्सरः, तावत् स खलु कियता रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति ?. तावत् त्रीणि त्रयस्त्रिंशद्रात्रिन्दिवशतानि एकविंशतिश्च मुहूर्ता अष्टादश द्वापष्टिभागा मुहत्तस्य रात्रिन्दिवाग्रण आख्यात इति वदेत् । तावत् सः खलु कियता मुहर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत ?, तावदेकादशमुहत्तसहस्राणि पश्च च एकादश मुहूर्तशतानि अष्टादश द्वापष्टिभागा मुहत्तस्य मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् ।। सू० ७२ ॥
टीका-एकादशग्रामृते युगसंवत्सराणामादि ज्ञात्वा सम्प्रति द्वादशे प्राभृते 'कई संवच्छाइय' कति सम्बत्साश्चेत्येत द्विषयं विचारं विवृण्वन् 'ता कइ णं संवच्छरा' इत्यादिना सामान्यसंवत्सरस्वरूपं प्रथमं प्रश्न सूत्रमाह-'ता कइ णं संवच्छरा आहियात्ति वएज्जा ?'
बारहवें प्राभृत का प्रारंभ संवत्सर कितने होते हैं इस विषय विषयक प्रथम मूत्र कहते हैं-(ता कइ णं संवत्सरा) इत्यादि।
टीकार्थ-ग्यारहवें प्राभृत में युगसंवत्सरों का प्ररंभ संबंधी विचार को जानकर अब बारहवें इस प्राभृत में (कई संवच्छराइया) संवत्सर कितने होते
બારમા પ્રાભૃતનો પ્રારંભ संवत्स२ 21 हाय 2 मा विषयना स मां पडे सूत्र ४९ छ-(ता कइणं संवच्छरा) त्यादि
ટીકાર્થ- અગ્યારમાં પ્રાકૃતમાં યુગ સંવત્સરોના પ્રારંભકાળ વિષે વિચાર જાણીને હવે
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2