________________
૨૭૪
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे भागाः षट्षष्टिश्चूर्णिकाश्च ॥१॥-८१९ । । इत्येवं प्रमाणमेकं सकलनक्षत्रपर्यायशोधनकं यदि युगवः सावयवैः पञ्चभिर्गुण्यते गुणयित्वा च शोध्यते । तच्च पूर्वोक्तेन प्रकारेण शोध्यमानं परिपूर्णी शुद्धिं समासादयति । न च किश्चित् पश्चादवतिष्ठते । यथा४०९२।३। ४०९७ ।। तथा च (८१९ । । । ) x (५ । ६२४५ =t)= ४०९७ । । (तलस्थहारेण हरं निहन्या) दित्यादिना गुणनक्रिया कृता वर्त्तते । अत उभयोः शोध्यशोधकयोः शोधनार्थ न्यासः-(४०९७ । । । )-४०९७ ।। 8) अत आगतमुत्तराषाढानक्षत्रं चन्द्रेण सह युक्तं चरमसमये चरमां द्वापष्टितमां पौर्णमासी परिसमापयति । इत्येवमत्र धूलीकर्मेति । सम्प्रत्यस्यामेव द्वाषष्टितमायां पौर्णमास्यां सूर्यनक्षत्रयोगं पृच्छति-तं समयं च णं सूरे केणं णवत्तेणं जोएइ !' तस्मिन समये च खलु सूर्यः केन
बासठिया चोवीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छियासठ चुणिका भाग ॥१॥ ८१९ । इस प्रकार का प्रमाण से एक सकल नक्षत्र पर्याय शोधनक को यदि सावयव पांच युग वर्षों से गुणा करके शोधित करे । वह पूर्वोक्त प्रकार से शोध्यमान करे तो परिपूर्ण शुद्धि होती है । शेष कुछ अवशिष्ट नहीं रहता। जैसे कि-४०९२ ।। ४०९७ ।। तथा (८१९ । । । 8)+(५।)+(५)-४०९७ ।। (तलस्थहारेण हरं निहन्या) इत्यादि से गुणन क्रिया करे तो शोध्य शोधनक दोनों का शोधनक के लिये न्यास करे (४०९७।१।।)-(४०९७।१३।६) अतः यहां पर उत्तराषाढा नक्षत्र आता है वह चंद्र के साथ युक्त होकर अन्तिम समय में अन्तिम बासठवीं पूर्णिमा समाप्त होती है। इसप्रकार यहां पर धूलिकम होता है। ___ अब इसी बारहवीं पूर्णिमा का सूर्य नक्षत्र योग के विषय में प्रश्न करते हैं-(तं समयं च णं सूरे केणं णक्खत्ते णं जोएइ) जिस समय उत्तराषाढा
ચોવીસ ભાગ તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડકડિયા છાસઠ ચૂર્ણિકા ભાગ ૧ ૮૧૯ ૨૬ આ રીતના પ્રમાણથી એક સંપૂર્ણ નક્ષત્ર પર્યાય શોધનકને જે સાવયવ પાંચ યુગ વર્ષોથી ગુણાકાર કરીને શધિત કરી લેવા. તે પૂર્વોક્ત પ્રકારથી રોધિત કરે તે પુરેપૂરી शुद्धि थाय छ, शेर ४७६ मी २७तु नयी भ3-४०८२ ३११६९४०८७.३६३ तथा (८१६॥३.६६+(415२+५=६६)= ४०८७१ 11 (तलत्थ हारेण हरं निहन्या) त्याहथा ગુણન ક્રિયા કરવામાં આવે તે શોધ્ધ શોધનક બેઉનાં શોધન માટે ન્યાસ (૪૦૯૭ફારું =(४०६७।६३।६) मत: ही उत्तराषाढा नक्षत्र आवे छे, ते यंद्रनी साथे युक्त ने અંતિમ સમયમાં અંતિમ બાસઠમી પૂર્ણિમાને સમાપ્ત કરે છે. આ રીતે અહીં ધૂલીકર્મ થાય છે.
હવે આ બાસઠમી પૂર્ણિમાના સૂર્ય નક્ષત્ર ગના સંબંધમાં પ્રશ્ન કરવામાં આવે (तं समयं च णं सूरे केणं णक्खत्तेणं जोएइ) न्यारे उत्तराषाढा नक्षत्रनी साथे युक्त धने
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
