________________
१९२
सूर्यप्रज्ञप्ति सूत्रे
१७४
भागस्य चतुश्चत्वारिंशद् सप्तषष्टिभागाः - २४६२ । । तत अभिजिदादि सकल नक्षत्रमण्डलशोधनकमष्टौ शतानि एकोनविंशत्यधिकानि - ८१९ एकस्य च मुहूर्त्तस्य चतुविंशति द्वषष्टिभागाः एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य षट्षष्टिः सप्तषष्टिभागाः ८१९ । हैं । ँ इत्येवं प्रमाणं यावत्सम्भवं शोधनीयं तत्र त्रिगुणमपि शुद्धिमासादयति, त्रिगुणं कृत्वा शोध्यते चेत् (८१९ । ३ । ) × ३= (२४५७ । । ) शोधनकं शुद्धाश्रयराशिव२४६२ । । शोध्यशोधकयोः क्रमेण न्यासः - ( २४६२ । । )-(२४५७ । । ) यथास्थानं शोधनक्रियया शोधनेन - ( ६ ।। जाताः षट् मुहूर्त्ताः, एकस्य च मुहूर्त्तस्य सप्तत्रिंशद् द्वाषष्टिभागा एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य सप्तचत्वारिंशत् सप्तषष्टिभागाः-६ ।। आगतं चतुश्चत्वारिंशत्तमायाममावास्यामभिजिनक्षत्रं षट्सु मुहूर्तेषु
१७४
इस प्रकार चोवीससो बासठ २४६२ तथा एक मुहूर्त का बासठिया एकसो चुमोतेर भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया चुमालीस भाग २४६२ । होते हैं । तदनन्तर अभिजित् आदि समग्र नक्षत्र मंडल शोधन के लिये आठसो उन्नीस मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया चोबीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छियासठ भाग ८१९९३ इतना प्रमाण का संभवानुकूल रूप से शोधित करे । वह तिगुना करके भी शोधित किया जाता है, तिगुना करके शोधित करे तो ८१९ ।।+३२४५७ इतना शोधनक होता है। शुद्ध हुई राशि २४६२॥ इस प्रकार होती है । शोध्य राशि एवं शोधक राशि क्रमसे इस प्रकार न्यास किया जाता है(२४६२।।) - २४५७। इनको यथास्थान शोधनक्रिया से शोधित करे तो (६) इस प्रकार छह मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया सेंतिस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया सेंतालीस भाग =६॥ होते ક્રિયાથી (૨૯૦૪૪૨ ૩૪૪૨=૨૪૬૨' છે આ રીતે ચાવીસસે ખાસડે ૨૪૬૨ તથા એક મુહૂર્તના ખાસયિા એકસા ચુંમતેર ભાગ તથા બાસિયા એક ભાગના સડસડયા ચુંમાલીસ ભાગ ૨૪૬૨,`ફાર થાય છે, તે પછી અગ્નિજીત વિગેરે સઘળા નક્ષત્ર મંડળને શેાધન કરવા માટે આસા એગણીસ ૮૧૯ મુહૂત તથા એક મુહૂતના ખાડિયા ચેવીસ ભાગ તથા ખાસડિયા એક ભાગના સડસઠયા છાસઠ ભાગ ૮૧૯ ૨૪ ૬ આટલા પ્રમાણને સંભવિત અનુકૂળતા પ્રમાણે શાધિત કરવા, એ ત્રણ ગણા કરીને પણ શૈાધિત કરાય છે, ત્રણ ગણા કરીને શોષિત કરે તે ૮૧૯ ૧૪, દ્રુ+૩ (૨૪૫૭,૬૨, ૧૪ આટલું' શેાધનક થાય છે. શુદ્ધ થયેલ રાશિને ક્રમથી આ પ્રમાણે રાખવામાં આવે છે. ૨૪૬૨,૪ રૃ૪-૨૪૫૬,૧૬૪ આને યથાસ્થાન શેાધન ક્રિયાથી શાષિત કરતા ૬,૩૫, આ રીતે છ મુહૂર્ત તથા એક મુહૂતના ખાસિયા સાડત્રીસ ભાગ તથા ખાડિયા એક ભાગના સડસસયા સુડતાલીસ ભાગ=૬,,, થાય છે. મા
FE
४७
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
१७४
६२१